سیری در تاریخ فرهنگ ایران

سیری در تاریخ فرهنگ ایران

نویسنده: حمدالله شارقی , مهدی کیوان , حسین میرجعفری , داوود اصفهانیان
ناشر: ثقفی
زبان کتاب: فارسی
تعداد صفحه: 330
اندازه کتاب: وزیری - سال انتشار: 1353 - دوره چاپ: 1

کمیاب  - کیفیت : درحد نو _ نو

مروری بر کتاب

نظر فلاسفه و علمای تاریخ در باب مفهوم تاریخ و رسالت این علم متفاوت بوده و هرکدام بنوعی آن را تفسیر نموده اند. مهمترین این نظرات عبارتست از: مطالعه گذشته از طریق حال، بررسی مجموعه زاد و مرگ جوامع، تحقیق علل رویدادهای تاریخی و یافتن سیر تحول تاریخ، تجربه مورخ، مبارزات تاریخی طبقات تاریخ فکر و اندیشه بشر، تاریخ پادشاهان و سرداران و شرح اعمال آنها، و بلاخره عده ای تاریخ را عبارت از سرگذشت تمدن و فرهنگ ملل شمرده و وظیفه مورخ را بررسی مراحل تولد و جوانی و پختگی و بلوغ و زوال فرهنگها دانسته اند.

تمدن امریست محسوس و عینی، هرگز ارثی نبوده بلکه جنبه اکتساب دارد و هر نسل با استفاده از تجربیات گذشتگان خویش به محتوای آن تکامل و غنا می بخشد. و فرهنگ: فرهنگ مفهوم کلی تر و قدیم تر از تمدن دارد، زیرا بشریکه هنوز به مرحله تمدن نرسیده بود، یعنی ابزارسازی نمی دانست و تولید او هنوز بر پایه اقتصادی جمع آوری خوراک مبتنی بود، با این حالت فرهنگ مستقل و معتبری برای خود داشت. تصویرهایی که بر دیوار پناهگاههای طبیعی بشر اولیه هنوز آهنگ در این غارها زمزمه می شد، دلیل بر فرهنگ خواهی و اساسا فرهنگی بودن انسان ابتدایی می باشد.

عوامل اصلی شکل گرفتن فرهنگ ایران را می‌توان در امپراتوری پارسیان (هخامنشیان)، دوران شاهنشاهی ساسانیان سلطه اعراب، حملات مغول و دوران صفوی جستجو کرد. برای شناخت فرهنگ ایران باید به کشورهای مستقلی که در پیرامون ایران هستند نیز نگریست. افغانستان، تاجیکستان، ازبکستان، ترکمنستان، جمهوری آذربایجان و حتی ارمنستان و گرجستان و همچنین کردهای عراق و ترکیه و پاکستان همگی کم یا زیاد گوشه‌ای از فرهنگ ایران را به ارث برده‌اند. حتی سرود ملی پاکستان به زبان پارسی است.

...در اثر حملات بسیار گسترده‌ای که بر ایران در طول تاریخ وارد شده‌است و در کنار آن آب و هوای گرم و خشک ایران، فرهنگ ایران دچار مشکلات عدیده‌ای شده‌است. منظور از حمله، تهاجمی است که به سلطه قومی خارجی با منافع متفاوت، و تامین اهداف آن قوم برای مدتی طولانی منتهی شده‌است (که حملات اسکندر مقدونی، اعراب و مغولها از این دسته‌اند یعنی سه حملهٔ بزرگ همراه با تهاجم فرهنگی در تاریخ ایران). حملاتی که به سلطه قوم خارجی با منافع متفاوت منجر می‌شود به صورت‌های گوناگون بر فرهنگ یک کشور تأثیر می‌گذارد که می‌توان به ایجاد ترس و روحیه محافظه کاری و در کنار آن افزایش خشونت در جامعه و همچنین ورود فرهنگ و زبان بیگانه اشاره کرد.

فهرست

ایران پیش از تاریخ
تاریخ ماد
پارسیها و دولت هخامنشی
ضرب سکه
اسکندر
اشکانیان
ساسانیان
اسلام در ایرن
و ...