سیر تحولی دین های یهود و مسیح

نویسنده: یوسف فضائی
ناشر : عطائی
زبان کتاب: فارسی
تعداد صفحه: 380
اندازه کتاب: رقعی - سال انتشار: 1361 - دوره چاپ: 1 

کیفیت :  

مروری بر کتاب 

دین مسیحیت در اروپای قرون وسطی سرافکنده از آزمون بیرون آمد. این، هم به دلیل اعوجاجی بود که در نهاد این دین نهفته بود و هم به دلیل انحرافی بود که روحانیون مسیحی بدان دچار شده بودند. مسیحیت، دین شایسته اداره حکومت نبود و توانایی اداره جامعه را نداشت و، با وصف این، به این مهم چنگ انداخته بود و داعیه حکمرانی و جامعه گردانی داشت. روحانیون مسیحی هم در پوست پلنگ فرورفته بودند و دندان گرگ نشان می دادند و مخالفانشان را تفسیق و تکفیر می کردند و به میخ و سیخ می کشیدند. اما از آنجا که در نبرد حجت و قدرت، هزیمت از آن قدرت است، سرانجام حجت علم بر قدرت کلیسا فائق آمد و سیطره دین کشیش ها شکست. 

پس از رنسانس هرچه عقربه زمان به جلو رفت، علم جلوتر رفت و دشمن خود را (دین مسیحیت) عقب تر زد. دستاوردهای علوم و پیشرفت های اقتصادی چنان چشمها را به خود خیره کرده بود که از نیم نگاهی به دین دریغ داشته می شد.بتدریج هنگامی که علم از سیانتیسم وپوزیتیویسم سردرآورد، عالمان مدعی شدند که اساسا ماوراءالطبیعه مساوی با ماوراءالحقیقه است و هر غیرمشهودی، غیرموجود. در مثل کلود برنار می گفت تا روح را در زیر چاقوی جراحی خود ننگرم، بدان ایمان نمی آورم. و این آغاز فاجعه بود.

فاجعه از آنجا آغاز شد که مخالفت با یک دین (مسیحیت) به مخالفت با دین (به طور کلی) تعمیم داده شد. مخالفت با مسیحیت منحط و ضدعلم و عقل به مخالفت با دین تغییر جهت داد. به دیگر سخن، رویگردانی از دین مسیحیت موجب روی کردن به دین دیگری نشد، بلکه موجب رویگردانی از دین (به طور کلی) شد.

از پس رنسانس تا قرن بیستم، خداپرستی و تعالی جای خود را به علم پرستی و ترقی داد. بشر اروپایی دین را گذاشت تا علم را بردارد. علم یگانه مدعی سعادت بشر و خضر نجات شمرده می شد و عهده دار تامین خواسته های بشر بود. بواقع هم بسیاری از خواسته های بشر با سرانگشت علم برآورده شد و بشر به یاری آن بر بسیاری از مشکلات و آلام غالب آمد. اما... چندی نگذشت که علم از سرمایه داری سردرآورد و انسان پیچ و مهره ای از زندگی ماشینی و بی روح شد و بیماری از خود بیگانگی گریبانش را گرفت.

سوگناک تر از این هنگامی بود که علم از بمب سردرآورد و با وقوع جنگ جهانی اول و دوم حیات صدها هزار انسان، چون حشراتی بی ارزش، دستخوش آتشی شد که علم جرقه آن را زد. تراژدی دو جنگ جهانی ناتوانی علم را در تامین سعادت انسان به اثبات رساند. علم که می خواست آسایش جسمانی را ارزانی بشر دارد، آرامش روحانی را هم از او گرفت. در نتیجه سکه علم پرستی نیز از رونق افتاد و بشر اروپایی در هشت بورژوازی عصیان کرد و بار دیگر چشم به آسمان دوخت. و این میانه قرن بیستم بود....

بررسی تاریخ یهود و شناخت مفاهیم اعتقادی یهودیت و درك توحید و اصول دین و فریض آن بدون آگاهی از سیر تحولات روحانیت در دین یهود ممكن نخواهد بود، از آغاز تبلیغ و ترویج تفكر توحیدی به وسیله حضرت ابراهیم تا امروز روحانیت یهودی در نگهداری ارزش‏هی دینی و فرهنگی یهود نقش حساس و تعیین كننده داشته است.

به طور كلی دعا - عبادت و انجام فریض مذهبی در دین یهود براساس پرستش خداوند یكتا و تزكیه نفس و سپاسگزاری از نعمات خالق هستی شكل گرفته و روحانیت وظیفه آشنیی توده ‏هی مردم را به اصول دین و انجام فریض مذهبی به عهده داشته است اجری این وظیف به دو دوران مختلف و با شیوه جداگانه تقسیم می‏شود.

دورانی كه اصل دعا و عبادت از طریق گذاردن قربانی‏ها با رعیت شریط خاص شرعی اجرا می‏شد و قربانی كردن پیه عبادت و شكرگزاری قوم یهود بود.دورانی كه اساس دعا و عبادت و انجام فریض به شیوه گذاردن نماز و اجری فریض در كنیساها اجرا شده و می‏شود خواندن نماز به صورت دسته‏ جمعی و فردی اساس نییش دین یهود را تشكیل می‏دهد.البته نمی‏توان این دو دوره را به طور قطع از یكدیگر جدا دانست، چرا كه در دوره اول به هنگام گذاردن قربانی نیز دعاهی مخصوص خوانده می‏شد و در دوره دوم نیز همچنان بعضی قربانی‏ ها به عمل می‏اید.

دوران اول را می‏توان به چند مرحله كوتاه‏تر تقسیم نمود. براساس آن چه در سفر پیدیش آمده است. رهبران روحانی یهود از حضرت ابراهیم تا رسالت حضرت موسی هر یك جداگانه مذبحی به عنوان قربانگاه بنا می‏كردند و در مواقع و مناسبت‏ های خاص بر این مذابح برای دعا و عبادت و شكرگزاری خداوند مراسم قربانی انجام می‏دادند. در مراحل بعد به مرور مذابح خصوصی تبدیل به مذابح مركزی و در نهیت تنها معبد خداوند یعنی «بیت‏ همی قداش» معبد بیت‏ المقدس در اورشلیم بنا گردید.

بعد از خروج بنی ‏اسرائیل از سرزمین مصر اجری گذاردن قربانی و انجام مراسم مخصوص به آن به گروهی خاص واگذار گردید. این گروه از اسباط دوازده‏گانه و سبط «لوی» بودند كه یك خانواده از این سبط خانواده حضرت هارون برادر حضرت موسی بود كه آنها را «كهن» و یا در جمع «كهنیم» می‏گفتند.مسئولیت انجام فریض قربانی و دعاهی مربوط به آن به عهده «كهنیم» بود و سیر اسباط وظیفه داشتند در اجری مراسم به آنها كمك نمیند.