سیاست در ایران ؛ گروه ها، طبقات و نوسازی

سیاست در ایران ؛ گروه ها، طبقات و نوسازی

نویسنده: جیمز آلن بیل
مترجم: علی مرشدی زاد
ناشر: اختران
زبان کتاب: فارسی
تعداد صفحه: 280
اندازه کتاب: رقعی - سال انتشار: 1387 - دوره چاپ: 1

مروری بر کتاب

این کتاب مطالعه‌ای است در باب فرایندهای تغییر اجتماعی و نوسازی سیاسی که ازحیث روابط گروهی و طبقاتی مورد تحلیل قرار گرفته است. ایران به‌عنوان موضوع مطالعه انتخاب شده است و بدین‌ترتیب چالش نوسازی در این کشور مورد مطالعه قرار می‌گیرد.

درکی از تعامل میان ساختار طبقاتی و نظام سیاسی در طی دوران، روش‌بینی مهمی را درباره پویایی‌های یک جامعه درحال تغییر به ما می‌بخشد. از چنین مطالعه‌ای، فرضیه‌هایی کلی حاصل می‌آید که ارائه‌دهنده تحلیل‌هایی نه تنها درباره طبقه و تغییر، بلکه در باب نوع خاصی از نظام سنتی نیز هست.

ایران پس از وقوع نهضت مشروطه با تحولات بسیاری در تمامی عرصه‌های اجتماعی مواجه گشت. با تنظیم مجموعۀ حقوق و قوانین و مشخص شدن جایگاه انسان‌ها، ترتیب طبقاتی موجود در جامعه، تا اندازه‌ای به هم خورد. با ظهور رضاشاه و آغاز به کار سلسلۀ پهلوی روند مدرن‌سازی و ترویج مظاهر غربی شدت بیش‌تری گرفت. احداث انواع کارخانه‌ها، شرکت‌ها و ادارات و هم‌چنین تاسیس دانشگاه‌ها و اصلاحات ارضی سبب به وجود آمدن طبقۀ متوسط قدرتمندی در جامعۀ ایران گشت که بعدها توانست به دشمن درجۀ یک نظام پهلوی تبدیل شود.

نگارنده در کتاب حاضر می‌کوشد وضعیت و بنیان‌های سیاسی ایران را با تکیه بر گروه‌ها و طبقات موجود در جامعه، و نقش آنها را در جریان تحولات بررسی کند. وی نخست ساختار طبقاتی سنتی ایران را از زمان ساسانیان و ورود اسلام تشریح و سپس طبقات اجتماعی محدود را تا دورۀ صفویه بررسی می‌کند. با نزدیک شدن به دورۀ قاجار، جنبش مشروطه و روی کار آمدن رضاشاه، شکل‌گیری طبقۀ دیوانی و روشنفکری جدید را مدنظر قرار می‌دهد.

اشاره به چگونگی قدرتمند ساختن طبقۀ متوسط از طریق ورود به دانشگاه، اشتغال در موسسات و شرکت‌های دولتی و غیردولتی، و این که چگونه آنها که خود مولود نوسازی نظام پهلوی بودند پایه‌های این نظام را متزلزل ساختند برخی موضوعات فصل‌های بعدی کتاب هستند