سه سال در ایران

سه سال در ایران

نویسنده: آرتور کنت دو گوبینو
مترجم: ذبیح الله منصوری
ناشر: فرخی
زبان کتاب: فارسی
تعداد صفحه: 210
اندازه کتاب: رقعی - سال انتشار: 1355 - دوره چاپ: 3 

کمیاب - کیفیت : درحد نو _ نو
 

مروری بر کتاب

کتاب حاوی یادداشت ها و خاطرات کنت دو گوبینو (مولف کتاب) از سه سال ماموریت درایران است که در اوایل قرن بیستم نوشته شده است وی از نویسندگان و فیلسوفان بزرگ فرانسوی می باشد. کنت دوگوبینو خاطرات سه سال در ایرانِ زمان ناصرالدین‌شاه خود را به رشته تحریر درمی‌آورد و از نگاه و زاویه یک غربی(فرانسوی) به آداب‌ورسوم ، فرهنگ و وضع اجتماعی ما ایرانیان می‌پردازد. البته نگاه گوبینو یک نگاه سطحی و ارزش‌گذار بر عملکرد ایرانیان نیست؛ هرچند با خواندن این کتاب به نگاهِ تیزبینانه نویسنده می‌توان پی برد، گویی از منظر یک جامعه‌شناس و روانشناس خاطرات خود را مکتوب و به مخاطبان خود عرضه کرده است. 

کنت آرتور دو گوبینو ؛ نویسنده، خاورشناس، شاعر، مورخ، محقق و دیپلمات فرانسوی بود. ریشهٔ نظریات نژادگرایانه را در عصر جدید به او نسبت می‌دهند. با این که در زمان حیاتش جز در نزد معدودی از روشنفکران و هنرمندان مانند واگنر که دوست او بود شناخته نشد، ولی پس از مرگش اندیشه‌های او طرفدارانی یافت و اصول و عقاید او دربارهٔ عدم تساوی نژادها مخصوصاً در آلمان بسیار مورد توجه قرار گرفت و او را به شهرت جهانی رساند.

گوبینو در سال ۱۸۵۵ به همراه همسر و دخترش از طریق بندر بوشهر به ایران آمد و از طرف دربار استقبال باشکوهی از او به عمل آمد. در طول اقامت خود در ایران به زبان فارسی مسلط شد و به کارهایی از قبیل سکه‌شناسی و مطالعهٔ تاریخ و فلسفه و ترجمهٔ متون فارسی به فرانسه مشغول گشت. خود گوبینو در نامه‌ای به خواهرش می‌نویسد: در ایران همه چیز هست؛ زندگی، خدا، هستی، نیکی و… من به ایران آمده‌ام تا ببینم مردم این سرزمین پهناور و باستانی چطور زندگی می‌کنند و چطور می‌اندیشند[نیازمند منبع]. گوبینو در طول زندگی پرماجرای خود در سال ۱۸۵۸ بار دیگر به فرانسه بازگشت و به آمریکا رفت و بعد از مدتی بار دیگر در مقام سفیر فرانسه به تهران اعزام شد و تا سال ۱۸۶۳ در این مقام باقی ماند. سال‌های آخر عمر او در سفر به سرزمین‌های اروپایی مخصوصاً آلمان و ایتالیا سپری شد و در اواخر عمر هم در پاریس زیست و در شهر تورین درگذشت.

ارنست اورسل در کتاب سفرنامه اورسل می‌نویسد:

بابیه یک آئین سیاسی و مذهبی است که پیدایش و گسترش آن یکی از پدیده‌های شایان توجه تطور مذهبی در ایران معاصر به شمار می‌رود. چند صفحه‌ای که از کتاب مذاهب و فلسفه در آسیایی وسطی اثر آقای گوبینو اقتباس شده، تصور درستی از نهضت بزرگ افکار مذهبی که در ایران مسلمان را تکان داده است، بدست خواهد داد. آقای گوبینو یکی از افرادی است که مشرق زمین را خوب مطالعه و درک کرده است و با زبانهای محلی این سرزمین آشنایی عمیق دارد. این دیپلمات فرآنسوی که در اروپا با انتشار مقالات و آثار عالمانه اش معروفیت خاصی پیدا کرده است در ایران نیز نامش با ترجمه کتاب «مباحثی دربارهٔ روش دکارت» که نثر آن به فارسی فصیح و روانی است و از طرف دانشمندان و روشنفکران ایران سخت مورد اقبال واقع شده – برای همه آشنا است.