سمط العلی للحضره العلیا در تاریخ قراختائیان کرمان

سمط العلی للحضره العلیا

نویسنده: ناصرالدین منشی کرمانی
به کوشش: عباس اقبال آشتیانی - محمد قزوینی
ناشر: اساطیر
زبان کتاب: فارسی
تعداد صفحه: 150
اندازه کتاب: وزیری - سال انتشار: 1362 - دوره چاپ: 2

کمیاب - کیفیت : درحد نو ؛ عطف کتاب سائیدگی دارد

مروری بر کتاب

در تاریخ قراختائیان کرمان

قدرت قراختاییان تقریبا" هم زمان با حمله چنگیز خان به ایران، در کرمان به وجود آمد و در تمام مدت فرمانروایی نیز در سایه حمایت مغولان سر کرد. از این سلاله هفت تن افزون بر هشتاد سال بر کرمان حکمروایی کردند تا آن که واپسین فرمانروای آن به سبب بی‏ لیاقتی به دستور اولجایتو معزول شد - 703 ق / 1303 م - و حکومت آنان در کرمان منقرض شد.قتلغ خان ، لقب بنیانگذار سلاله قراختایی کرمان است که از سوی خلیفه براق حاجب داده شد. معنی آن پادشاه نیک بخت است. از این رو، سلسله قراختایی را دودمان قتلغ خانیه خوانده ‏اند.

براق حاجب ، بنیانگذار سلسله قراختایی کرمان و از سران طوایف قراختایی بود. وی بعدها از سوی خلیفه، ملقب به قتلغ خان شد. براق حاجب، مقارن غلبه سلطان محمد خوارزم‏شاه بر قراختاییان ماوراءالنهر به خدمت سلطان پیوست و با اظهار خدمت و طاعت نزد او منزلت فوق‏ العاده‏ای یافت و حاجب سلطان شد. بعد از فرار سلطان از پیش سپاه مغولان، وی به موکب پسرش غیاث ‏الدین پیوست و چندی بعد در کرمان ، بر قلعه گواشیر دست یافت و آنجا را پایگاه یک حکومت مستقل کرد - 619 ق / 1222م -.

در جریان اختلاف بین فرزندان سلطان محمد هم ، وی در عین حال هم نسبت به جلال الدین نقض عهد نمود، و هم به غیاث‏الدین خیانت کرد و بر خلاف عهد، او و مادرش را که نزد او به کرمان آمده بودند - 625 ق/ 1228 م هلاک کرد. چون نسبت به مغول از در فرمانبرداری درآمد، اوگتای قاآن ، او را در امارت کرمان باقی گذاشت و بدین ترتیب قدرت او در این ولایت بی ‏منازع گشت. وی به مدت سیزده سال بر کرمان فرمان راند و در ذی ‏الحجه 632 ق / اوت 1235 م در کرمان درگذشت . پس از براق حاجب، برادر زاده ‏اش قطب الدین محمد جانشین وی شد.