سفیدروی

سفیدروی

نویسنده: سیمین لک پور
مترجم : کلود کرباسی
عکاس : هوشنگ ابری , علی اکبر صادقی
ناشر: سازمان میراث فرهنگی کشور
زبان کتاب: فارسی - انگلیسی
تعداد صفحه: 138
اندازه کتاب: رحلی - سال انتشار: 1375 - دوره چاپ: 1

کمیاب - کیفیت : نو

مروری بر کتاب

مصور رنگی تمام گلاسه

معرفي اشياء برنزي موجود در موزه ملي ايران 

پس از مرگ تیمور اخلاف و نوادگان او و دولتمردان این عصر در تشویق هنرمندان در هر رشته کوشیدند و مکتبی تازه از هنر فلزکاری در مرکز حکومت خود، شهر هرات، پایتخت خراسان بر پا ساختند. در پایان کار تیموریان، فلزکاران تیموری که در ساخت اشیاء پولادین و اسلحه سازی و تزیین با طلا کوبی و نقره کاری مهارت یافته بودند در خدمت دربار تازه صفوی مشغول کار شدند.در دوره صفویه علاوه بر آلیاژ های متداول گذشته (مفرغ، برنج، قلع اندود، . . . ) از آهن و فولاد اشیاء نفیسی با تزیینات طلا کوب ساخته شده است. (لک پور؛ 1375؛ 15) در این دوره در تزیینات و شکل ظروف تغییراتی ایجاد شد.

در فلزکاری عصر صفوی که بر پایه سنت های قدیم و مهارت فلزکاران این دوره استقرار یافته چیره دستی و نبوغ هنرمندان این عصر به چشم می خورد. طراحان و نقاشان این زمان با ابداع روش های جدید موازین تازه ای را در در سبک های خود ایجاد کردند و در موارد بسیاری شکل وترکیب اشیاء قدیم را که ظاهری زخیم و درشت و خشن داشت، به کناری نهادند. در این زمان زیبایی و جایگزین شدّت و خشونت قدیم شد.

مثلا ً قلمدان های پرحجم و بزرگ سلجوقی که بر روی بدنه ای طبل مانند قرار گرفته بود و همچنین طشت های بزرگ دارای دیواره های بلند و تنگهای سنگین و حجیم در این زمان منسوخ شد و جای خود را به شمعدان های خوش قواره و زیبا و ظروف ظریف کوچک یا پارچ هایی کوتاه با اشکال موزون داد. فلزکاران این دوره با الهام از دو اصل تشیع و ملی گرایی که در آن زمان در کلیه شئون اجتماع راه یافته و در حال گسترش و توسعه بود، کار کردند و هنرمندان هم این اصل را در کارهای خود مرئی و منظور می داشتند.

بطور مثال، در نقره کوبی و حکاکی ظروف، پایه های شمعدان و پابخوردان ها نوشتار اشعار فارسی با خطوط خوش نستعلیق جایگزین کتیبه های عربی شد. بجزء آیات قرانی واسامی دوازده امام یا چهارده معصوم که به علت نفوذ تشیع در این دوره به شدت باب شد و کتابت آن با خطوط نسخ و ثلث بود. سایر نوشتارهای این زمان بر روی آثار فلزی به خط نستعلیق زیبا توسط خوشنویسان و توأم با نقش گل و برگ یا ترکیبات متنوع خطوط اسلیمی و هندسی صورت می گرفت.