سفرنامه ناصرالدین شاه به فرنگ ؛ جیبی

سفرنامه ناصرالدین شاه

نویسنده: ناصرالدین شاه قاجار
مقدمه : عبدالله مستوفی
ناشر: مشعل 
زبان کتاب: فارسی
تعداد صفحه: 252
اندازه کتاب: جیبی - سال انتشار: ؟134 - دوره چاپ: 1

کمیاب  - کیفیت : درحد نو ~ نو

مروری بر کتاب 

ناصرالدین شاه در مجموع سه سفر به فرنگ ( اروپای آن زمان) داشت. 
در اولین سفر خارجی وی در سال 1290 ق و به دعوت امپراتور اتریش، فرانسوا ژزف اول، برای بازدید از نمایشگاه بین‌المللی وینه، صورت گرفت. ناصرالدین شاه به همراه جمعی از شاهزادگان، درباریان و میزار حسینخان سپهسالار از راه روسیه به اروپا رفته و از کشورهای آلمان، بلژیک، انگلیس، فرانسه، سوئیس، ایتالیا، اتریش و عثمانی (ترکیه امروزی) دیدن کرد.

عبدالله مستوفی در کتاب خود انگیزه‌ مشیرالدوله را چنین بیان می‌کند: 
مشیرالدوله با این قصد شاه را به فرنگ می‌برد که ترقیات مادی و معنوی اروپا را که از اثر حکومت مقننه در کشورهای این قطعه دنیا حاصل شده است، به رأی العین مشاهده کند و از کاری که به اجرای آن گرفته پشیمان نکنند. پیشرفت و طرز اداره‌ی ممالک خارجه را ببیند و بداند که سایرین چگونه کشورداری می‌کنند تا وقتی که به ایران برمی‌گردد، به مطالبی که از در خیر و صلاح عامه پیشنهاد خواهد کرد، بیشتر اهمیت بدهد.

ناصرالدین شاه از جمله پادشاهانی بود که سفر را جزء لاینفک سیستم حکومتی خود قرار داده بود و هر از چندگاهی سفرهایی در شهرهای ایران و یا کشورهای خارجی انجام می‌داد و از جمله عادات پسندیده وی نگارش یادداشت‌های روزانه و حتی چاپ و انتشار آنها بود. اولین سفر به سال ۱۲۹۰ق. به انجام رسید. این سفر روز شنبه ۲۱ صفر از تهران آغاز و روز جمعه جمعه ۳ شعبان همین سال با برگشت وی به تهران به اتمام رسید. در این سفر شاه با همراهان خود از تهران به انزلی و از آنجا با کشتی به قفقاز و روسیه رفت سپس به ترتیب از آلمان، بلژیک، انگلستان، فرانسه سوئیس، ایتالیا، اتریش و عثمانی دیدن کرد و سرانجام از راه قفقاز با کشتی به انزلی بازگشت و رهسپار تهران گردید.

در این سفر که حدود پنج ماه به طول کشید، از طرف امپراتورها و پادشاهان و امرا و رؤسای جمهوری ممالکی که شاه به آنجا رفته، همه‌گونه احترام به عمل آمده و همه جا نشان درجه اول کشور که به پادشاهان داده می‌شده، به دست رؤسای دول به شاه تقدیم شده است.