سرمایه داری ، کمونیسم و همزیستی

سرمایه داری ، کمونیسم و همزیستی

نویسنده: جان کنت گالبرایت , استانیسلاو منشیکوف
مترجم: فریدون تفضلی
ناشر: جی نشر
زبان کتاب: فارسی
تعداد صفحه: 350
اندازه کتاب: رقعی - سال انتشار: 1369 - دوره چاپ: 1

کمیاب - کیفیت : نو

مروری بر کتاب

از گذشته‌ای‌ تلخ‌ به‌ چشم‌اندازی‌ بهتر

هم‌زیستی مسالمت‌آمیز، نظریه‌ای بود که توسط اتحاد جماهیر شوروی در مقاطع گوناگون در طول جنگ سرد تحت عنوان سیاست خارجی مارکسیستی-لنینیستی‌اش توسعه یافت و به‌کارگرفته شد و توسط دولت‌های کمونیستی تحت نفوذ شوروی اتخاذ شد؛ که آن‌ها می‌توانند با بلوک «سرمایه‌داری» (دولت‌های غیرکمونیست) به صورت مسالمت‌آمیز هم‌زیستی کنند. این دیدگاه در تقابل با اصل تضاد آنتاگونیستی بود که کمونیسم و کپیتالیسم هرگز نمی‌توانند در مسالمت همزیستی داشته باشند. شوروی آن را برای ارتباط بین جهان غرب و به طور خاص ایالات متحدهٔ آمریکا و کشورهای عضو ناتو، و کشورهای پیمان ورشو به کار گرفت.

برای مردم کارگر و زحمت‌کش اروپا و جهان، که زیر آوار اولین جنگ جهانی قدرت‌های سرمایه‌داری عمده بودند، دولت نوپای شوراها، که با انقلاب ۱۹۱۷ روسیه بر پا شد، ارمغان تمدن جدیدی را به‌هم‌راه داشت. این گفته‌ی رزا لوکزامبورگ، که بشریت در دوراهی «سوسیالیسم یا بربریت» قرار دارد، جامه‌ی تحقق پوشیده بود. اما دولت کارگری جدید، با همه‌ی شکوه‌مندی آغازین، خیلی زود دست‌خوش معضلات ریشه‌دار درونی و بیرونی شد. این وضع به بحران و تشتت در صفوف رهبری انقلاب انجامید. و بحث ماهیت طبقاتی اتحاد شوروی در کانون جدل بین نیروهای سوسیالیست قرار گرفت. 

دیدگاه نظری «سرمایه‌داری دولتی» تاریخچه‌ی پیچیده‌ای دارد. برخی از نظریه پردازان بین‌الملل دوم با تکیه بر برخی از اشارات مارکس و انگلس باور داشتند، که آن‌چه «سرمایه‌ی مالی» یا «سرمایه‌داری انحصاری» می‌خواندندش، اکنون دیگر به «سرمایه‌داری دولتی انحصاری» تبدیل شده است. گویا مارتف، نظریه‌پرداز برجسته‌ی منشویک، اولین فردی بود که این واژه و مفهوم را در مورد دولت شوروی نو پا به کار برد. به‌هرحال، توسعه‌ی نظری مفهوم «سرمایه‌داری دولتی» به عنوان ابزاری جهت درک فرایند انقلاب روسیه و تاریخ اتحاد شوروی موکول به دهه‌ی ۱۹۴۰ شد. از آن تاریخ به بعد، انواع متعددی از نظریه‌ی «سرمایه‌داری دولتی» به دست آمده است...