زندگی سیاسی و اجتماعی مظفر فیروز

زندگی سیاسی و اجتماعی مظفر فیروز

نویسنده: مهین دولتشاهی فیروز
به کوشش : علی دهباشی , باقر عاقلی
ناشر: سخن - شهاب ثاقب
زبان کتاب: فارسی
تعداد صفحه: 528
اندازه کتاب: وزیری گالینگور روکشدار - سال انتشار: 1380 - دوره چاپ: 1 

کمیاب - کیفیت :

مروری بر کتاب 

مصور

مظفر فیروز در سال ۱۲۸۵ در تهران متولد شد. او فرزند ارشد نصرت‌الدوله فیروز بود که خود فرزند ارشد عبدالحسین میرزا فرمانفرما بود. مادر وی دختر میرزا هدایت الله وزیر دفتر(امنه دفترالملوگ) و خواهر دکتر مصدق بود. مظفر در خردسالی به امر پدر برای تحصیل به انگلستان رفت و با اخذ مدرک دیپلم مدتی در دانشگاه کمبریج به تحصیل اقتصاد پرداخت. در ۱۳۰۶ به ایران بازگشت و در ۲۱ سالگی وارد مشاغل دولتی شد.

اولین شغل او مترجمی وزارت دادگستری بود و سپس در وزارت امور خارجه به کار پرداخت و با سمت نیابت دوم به سفارت ایران در واشنگتن رفت، ولی چندی بعد به دلیل ناسازگاری با وزیر مختار به ایران بازگشت و به کار وکالت پرداخت و اولین تجربه او قبول وکالت دکتر لیندن‌بلات آلمانی، مدیرعامل بانک ملی ایران بود. پس از بازگشت از آمریکا با مهین دولتشاهی دختر محمدعلی دولتشاهی ازدواج کرد. مظفر فیروز از سال ۱۳۱۵ که پدرش به قتل رسید، کینه دربار را به دل گرفت.

پس از شهریور ۱۳۲۰ وارد عرصهٔ سیاست شد و ظاهراً هدف او براندازی حکومت پهلوی بود. سفری به فلسطین کرد و با سید ضیاءالدین طباطبایی دیدار کرد. چندی بعد سید ضیاءالدین همزمان با انتخابات دوره چهاردهم مجلس شورای ملی به ایران آمد و به نمایندگی یزد انتخاب شد و با کمک فیروز، حزب اراده ملی را راه‌اندازی کرد، و روزنامه رعد امروز را انتشار داد. فیروز چندی بعد، از سید ضیاء کناره گرفت و به جناح چپ گرایش نشان داد. در این زمان بود که به احمد قوام نزدیک شد. قوام در ۶ بهمن ۱۳۲۴ فرمان نخست وزیری را دریافت نمود و در ۱۲ بهمن همان سال فیروز را به عنوان ریاست تبلیغات و معاونت سیاسی خود برگزید.

کتاب حاضر متن ویرایش و افزوده شده کتابی است که همسر مظفر فیروز, بانو 'مهین دولتشاهی فیروز 'براساس یادداشت‌ها و خاطرات شخصی و پاره‌ای اسناد از زندگی 'مظفر فیروز 'تنظیم کرده و برای اولین بار در پاریس منتشر نموده است .کتاب با یادداشت آقای 'علی دهباشی', سپس زندگی‌نامه مظفر فیروز به قلم دکتر 'باقر عاقلی', آن گاه یادداشتی از 'بانو مهین دولتشاهی فیروز ' درباره نحوه آشنایی و چگونگی زندگی مشترک و شناختش از مظفر فیروز آغاز می‌شود و در پی آن نوشته‌های مختلف مظفر فیروز مشتمل بر 30 یادداشت و خاطره و مقاله, نیز شماری نامه و سند گنجانده شده که هر یک به موضوع, حادثه, شخصیت یا جریانی خاص مربوط می‌شود.

صفحات پایانی به عکس‌های بسیاری از مظفر فیروز و خانواده و بستگان او و گروهی از چهره‌های سیاسی این دوران, نیز تصویر تعدادی از اسناد اختصاص یافته است .لازم به توضیح است مظفر فیروز ( 1285 ـ 1368ش) سیاستمدار جنجالی و مبارزی که فقط پنج سال در صحنه سیاسی ایران نقش آفرین بود در کرمانشاه به دنیا آمد .پدرش فیروز میرزا نصرت‌الدوله فرزند ارشد عبدالله میرزا فرمانفرما یکی از نواده‌های عباس میرزا نایب‌السلطنه بود .او از 6تا 15 سالگی در لندن تحصیل کرد .در 21سالگی در دادگستری به شغل مترجمی مشغول شد ;سپس به عضویت وزارت امور خارجه درآمد و به مقام نفر دوم سفارت ایران در واشنگتن منصوب شد .پس از مغضوب شدن پدرش نزد رضاشاه و قتل وی در سال 1316, مظفر فیروز کینه عمیقی نسبت به حکومت پهلوی یافت که تا پایان عمر با وی همراه بود .

فیروز پس از شهریور 1320, برای محاکمه قاتلان پدرش دادگاهی تدارک دید که شرح آن را در یادداشت‌های خود در همین کتاب آورده است . آشنایی مظفر فیروز با قوام‌السطنه, فیروز را در اوج فعالیت‌های خود قرار داد و سمت‌هایی چون معاونت سیاسی, ریاست تبلیغات دولت و سفارت ایران در مسکو داشت .او در ماجرای آذربایجان نیز نقش مهمی ایفا کرد .وی از شهریور 1326 راهی اروپا شد و تا پایان عمر در پاریس زندگی کرد و همواره از مخالفان و منتقدان حکومت پهلوی بود .در پایان کتاب نیز بخش مربوط به مظفر فیروز و روابط او با قوام‌السلطنه از کتاب 'زندگی سیاسی قوام‌السطنه 'نوشته جعفر مهدی‌نیا, همچنین مطلبی با عنوان 'فیروز و ارسنجانی در مرامنامه حزب توده دست بردند ' آمده است .

فهرست 

خفقان عصر رضاشاه
محاکمه مختاری
شاهزاده نصرت‌الدوله و قرارداد 1919م
ماموریت برای بازرسی وقایع آبادان و جنوب
غائله آذربایجان
نطق مظفر فیروز از رادیو تبریز
تاسیس حزب دموکرات ایران
خاطرات مظفر فیروز از سفر مسکو
مسافرت به سوئیس
دایی‌ام صادق هدایت
پدیده ساواک
جشن‌های 2500ساله
نامه‌های مظفر فیروز به کارتر و برژینسکی
بیانیه جبهه ملیون انقلابی ایران