زبور مانوی

نویسنده: سی.آر.سی.آلبری
مترجم: ابوالقاسم اسماعیل پور
ناشر: اسطوره
زبان کتاب: فارسی
تعداد صفحه: 350
اندازه کتاب: وزیری گالینگور روکشدار - سال انتشار: 1388 - دوره چاپ: 2

کمیاب - کیفیت : نو ؛ 

مروری بر کتاب

مجموعه اشعار مانی

مانویت بی‌تردید به هر خطه‌ی فرهنگی که راه می‌یافت، رنگ وآیین همان جامعه را به خود می‌گرفت. برای نمونه، در شمال خاوری در نواحی سغد و ترکستان چین که محل نشو و نمای آیین بودا بود، رنگ بودایی بیشتری داشت، چنان‌که مرگ مانی را در آن سرزمین‌ها با اصطلاح «به نیروانه رفتن» توصیف کرده‌اند، درحالی‌که در جوامع مسیحی، در مرگ مانی چنین آورده‌اند: «در روزِ به صلیب رفتن، خویشتن را به مرگ سپرد.»

روح انسان به تعبیر مانوی همان نور درونی است که باید از گذرگاه و دروازه‌ی حیات جاودانی بگذرد. این اسارت در جای جای سرودهای زبور به‌گونه‌ی اسارت یک کشتی که حامل هرمزدبغ یا انسان نخستین است، توصیف شده است؛ کشتی و زرورقی که اهریمنان و نیروهای تاریکی به چنگ آورده و نور را به ظلمت درآمیخته‌اند. رسالت انسان اما جدا شدن و گستن از این آمیختگی است.

زبور مانوی یکی از آثار ادبی، آیینی و عرفانی روزگار ساسانی، حدود سدة 3 و 4 میلادی است که نخست به زبان سریانی سروده شد و آنگاه به زبان‌های دیگر برگردانده شد. این اثر در قرن چهارم میلادی نخست به یونانی و سپس به تبطی ترجمه شد.

آلبری آن را از متن تبطی به انگلیسی برگرداند و همین ترجمه مبنای ترجمة فارسی قرار گرفت. زبورمانوی که سرودة مانی و عارفان، بلندپایة مانوی است، شامل سروده‌های نیایشی و عرفانی مانوی است و در عمق خودگنوسی است و دربارة جنبش بما، مانی، عیسی مسیح، ستایش ایزدان و ایزدبانوان مانوی مانند پدربزرگی یا زروان، انسان قدیم هرفردبغ، نبرد نور و ظلمت، اسطورة آفرینشن دورة آمیختگی نور و ظلمت و پایان جهان است.

شهریار روشنی را بشناختم
که درخت زندگی است
ظلمت را دریافتم
که درخت مرگ است
هرکه خرد بمن آموخت
تاج گل بر سرم نهاد
وگر کسی مرا بسوی مقدسان رهنمون گشت
به روشنان نیز رهنمون خواهم شد

خورشید روشن و ماه نو برازندگی از تنه تناور درخت زندگی دارند
مرغان سحرخیز بر شاخسارش به شادی نغمه سرایی کنند، کبوتر و طاوس سخن ها سرایند.
دختران زیبا، آواز برآورند، و همگی درخت ماندگار را می ستایند و ثنا می گویند...

فهرست

مزامیر بما
مزامیری برای عیسی
مزامیر هراکلیدس
مزامیر توماس