رودکی ؛ نشریه فرهنگی ، هنری ، اجتماعی 17

رودکی

صاحب امتیاز : محمد عزیزی
ناشر: روزگار
زبان کتاب: فارسی
تعداد صفحه: 200
اندازه کتاب: رقعی - سال انتشار: 1386 - دوره چاپ : 1

کمیاب - کیفیت : نو 

مروری بر کتاب 

مصور

نشریه فرهنگی ، هنری ، اجتماعی

مجموعه مقالات

ادبيات بايد موجوديت خود را به اثبات برساند

مصاحبه‌های ماریو بارگاس یوسا نویسنده شهیر پرویی معمولا سیاسی‌اند. همیشه هم همینطور بوده. این روزها نگرانی اصلی یوسا چیست و به نظرش جهان به کدام سمتِ اشتباه می‌رود؟ یوسا که از معدود نویسندگان غیرچپ‌گرای آمریکای لاتین است، نگران حاکم شدن فرهنگ تصویری به جای کتاب و فرهنگ نوشتار است. او معتقد است نه تنها در جهان سوم، که از قضا خصوصاً در جهان اول روز به روز مصرف کردن تصویر به جای درنگ در متن دارد حاکم می‌شود و برآمدن دولت ترامپ در ایالات متحده را نتیجه عینی این تغییر فرهنگی می‌داند. او امروز بیشتر از آن‌که نگران دیکتاتوری یا کمونیسم باشد، نگران پوپولیسم است و معتقد است دشمن دموکراسی از درون خود آن بیرون می‌آید....

در زمان ما، بیش از قرن گذشته کتاب منتشر شده است. اما این موضوع، این عقیده را که کتاب‌ها نسبت به تصاویر روی صفحه نمایش تأثیر کمتری دارند، تغییر نمی‌دهد. نفوذ کتاب یا حداقل اندیشه نه تنها در کشورهای جهان سوم، بلکه خصوصاً در کشورهای جهان اول در حال کاهش است. من معتقدم تصاویر خیلی آسان‌تر از اندیشه‌ها توسط قدرت دستکاری می‌شوند. اندیشه‌ها در برابر این نوع دستکاری مقاوم‌ترند. علیرغم این واقعیت که ارتباطات در زمان ما به دلیل انقلاب تکنولوژی بسیار گسترده شده، اندیشه‌ در جامعه ما بسیار کمرنگ شده است.

و این مسئله روشن می‌کند که چرا عوام‌گرایی و عوام‌فریبی در زمان ما بسیار فراگیر است. امروزه مشکل بزرگ دموکراسی، به هیچ وجه کمونیسم نیست و کمونیسم دیگر تهدیدی برای دموکراسی به حساب نمی‌آید، بلکه عوام‌گرایی است که می‌تواند برای نهادها و ارزش‌های دموکراتیک بسیار مخرب باشد.مخاطبان بیشتر افراد دانشگاهی، معلمان و دانشجویان هستند. در دنیای دانشگاهی، تکنولوژی به طور سیستماتیک در حال رشد است و سهم علوم انسانی رو به کاهش است. این جریان دیگری در دوران ما است که به نظرم باید خیلی مراقب آن باشیم. پیش بینی می‌کنم این مسئله در درازمدت، به بقای نهادهای دموکراتیک و جامعه آزاد آسیب می‌زند. امروز دشمن واقعی دموکراسی از دل خود آن بیرون می‌آید.

به عقیده من تأثیرگذاری رو به کاهش اندیشه‌، این تغییر را تسهیل کرده است. اما نمی‌خواهم آن را خیلی دراماتیزه به عنوان یک اتفاق تراژیک و جبران‌ناپذیر نشان دهم. نه، من فکر نمی‌کنم این مشکل آن‌قدر شدید باشد. چیزی که به نظر من نگران‌کننده است، گرایش جامعه مدرن به جهانی است که به جای افکار، بیشتر توسط تصاویر که نوع بسیار سطحی فرهنگ است، پیش می‌رود و معتقدم این جریانی است که هنوز هم می‌توان در برابر آن مقاومت کرد.

من نمی‌خواهم خیلی بدبین باشم. همه چیز به نسل جدید جوانان بستگی خواهد داشت، در صورتی‌که آن‌ها از خطر جایگزینی تصاویر به جای اندیشه و خطری که این مسئله برای فرد و جامعه به وجود می‌آورد آگاه باشند، و [اگر بتوانند] دوباره سلطه اندیشه را ایجاد کنند، چرا که اگر می‌خواهید نهادهای دموکراتیک و ارزش‌های یک جامعه آزاد را حفظ کنید جایگزینی برای آنها نیست.

فهرست

 ايبسن؛ مدرنيست آشوبگران و ستيزه‌جو (فتح الله بي‌نياز)
ايكور؛ خون آسمان بر دريا (احمد ميرعلايي و مجيد زماني اصل)
گفتار (علي‌اصغر شيرازدي)
فرهنگ و عوامل مؤثر در پيشرفت آن (محمدرضا راشد محصل)
آواهاي هارولد پينتر (شعله آذر)
گفت‌وگو با ماريو وارگاس يوسا
عزاداران بيل (شهرزاد نوري صفا)
«سمت تاريك كلمات» حسين سنا‌پور (محمدحسين محمدي)
زنان داستان‌نويس نسل سوم (جمال ميرصادقي)