هر جامعه‌ای برای رفتارهای قابل قبول معیارها و هنجارهای معینی دارد، رفتاری که از این هنجارها انحراف قابل توجهی داشته باشد نابهنجار محسوب می‌شود. معمولاً و نه همیشه آمار این گونه رفتارها نیز در آن جامعه فراوان نیست. ولی اگر انحراف از هنجارهای اجتماعی را معیار تعریف نابهنجاری بدانیم چندین مسئله پیش می‌آید.

رفتاری که در یک جامعه خاص بهنجار محسوب می‌شود ممکن است در جامعه دیگری نابهنجار باشد. مسئله دیگر آن است که مفهوم نابهنجاری حتی در یک جامعه نیز در طول زمان تغییر می‌کند. چهل سال پیش اکثر امریکایی‌ها کشیدن ماری‌جوانا یا نیمه‌برهنه‌بودن را از جمله رفتارهای نابهنجار می‌دانستند. امروزه این رفتارها بیشتر تفاوت‌هایی در سبک زندگی تلقی می‌شود نه، علائم نابهنجاری.

منظور از رفتارهای بهنجار چیست؟ اکثر روان شناسان پذیرفته‌اند که خصوصیات زیر حاکی از سلامت روحی است. با این خصوصیات نمی‌توان بین افراد به لحاظ روانی سالم یا بیمار تمایز روشنی قائل شد، فقط صفاتی را نشان می‌دهد که شخص بهنجار بیش از فردی که نابهنجار تشخیص داده شده آن را دارا است.

افراد بهنجار در ارزیابی واکنش‌ها و قابلیت‌هایشان و در تفسیر آنچه در اطرافشان می‌گذرد، نسبتاً واقع بین هستند. آن‌ها دائماً گفته‌ها و اعمال دیگران را اشتباه درک نمی‌کنند، در ارزیابی توانایی‌هایشان مبالغه نمی‌کنند، بیش از توانشان دست به کاری نمی‌زنند، توانایی‌های خود را دست کم نمی‌گیرند و از کارهای مشکل دوری نمی‌کنند.

فهرست

فصل 1:
رفتار و تشخیصرفتارهای بهنجار از ناهنجار
تعریف رفتار
عوامل مؤثر در پیدایش رفتار
و . . .

فصل 2:
دوران کودکی و نوجوانی
تعریف نوجوانی
قضاوت دربارۀ کودکان و نوجوانان
و . . .

فصل 3:
رفتارهای ناهنجار گودکان و راه های پیشگیری و درمان آنها
زودرنجی و حساسیت فوق العاده
تعصب
نادرستی و فریبکاری
و ...

فصل 4:
رفتارهای ناهنجار نوجوانان و راه های پیشگیری و درمان آنها
ترس
نگرانی
خشم
عصبانیت
و . . .

فصل 5:
بزهکاری و نوجوانان
علل و عوامل بزهکاری نوجوانان
توانائی های ذهنی
شرایط خانوادگی
و . . .

فصل 6:
فرایندهای بنیادی سازگاری
نیازهای اساسی انسان
چگونگی عملکرد نیازها
مکانیزم های سازگاری یا دفاعی
و . . .

فصل 7:
سازگاری های عصبی یا واکنش های ناهنجار
واکنش های عسبی
واکنش های عصبی اضطراب
واکنش های عصبی فوبیا
و . . .

فصل 8:
روش های درمانی در اختلالات رفتاری
روش های جسمانی
روش های پزشکی
دارودرمانی
و . . .

فصل 9:
نقش خانواده در سلامت روان
نگرش ها و رفتار والدین
محیط خانه
انتظارات نوجوانان از والدین
و . . .

فصل 10:
نقش مدرسه در سلامت روان
نقش معلم در رابطه با سلامت روان دانش آموز
چرا کودکان بدرفتاری می کنند؟
نیاموختن رفتارهای اجتماعی
و . . .

فصل 11:
سازگاری شخصی یا حفظ سلامت روان
اصل واقعیت
حودشناسی
تغییر انگیزه
و . . .