رسالت زبان و ادبیات

نویسنده: آلکسی تولستوی
مترجم: محمدحسین روحانی
ناشر: توکا
زبان کتاب: فارسی
تعداد صفحه: 220
اندازه کتاب: رقعی - سال انتشار: 1357 - دوره چاپ: 2

کمیاب - کیفیت :  نو

مروری بر کتاب

ادبیات بازگویی و تقلیدگر عواطف، احساسات و خواسته ملل و اقوام است. در چنین نگرشی احساس و هیجان بر تعقل و دانایی غلبه دارد و چنانچه هدف از ادبیات را تحریک احساسات و هیجانات و عواطف صرف تعریف کنیم، هر قطعه شعر یا داستان و یا مضامین ادبی تنها در همین حوزه برخورد می‌کنیم و سطح انتظاراتمان نیز در همین حد است، نه بیشتر.

در این نگرش زیبایی متون و آثار ادبی مطمح نظر است و از ادبیات توقع ارائه پیام و رسانه بودن نمی‌رود. الکسی تولستوی در کتاب خود«رسالت زبان و ادبیات» با این نگرش به مخالفت برخاسته و معتقد است ما نیازی به سرگرمی‌هایی داریم که راه به جایی ببرند...

...از راه کلمات،نه تنها عقاید و مفاهیم،بلکه پیچیده ترین تصویرها در سایه ی حساس ترین رنگ ها را می توان منتقل کرد.گویی در مغز آدمی هزارها بلکه میلیون ها کلید هست و هنگامی که انسان کلمات را بر زبان می راند،باسر انگشت های نا پیدا تارهای مغز شنونده را به صدا در می آورد و آهنگی که می نوازد،در سر او منعکس می شود.چنین است پیچیدگی زبان.زبان،بلندترین قله ی فرهنگ آدمی است...

این اشتباه است که انسان گمان برد زبان افزار ساده ای برای تعریف مفاهیم است.مقصود من از زبان،آن زبانی است که نثر هنرمندانه از آن پدید می آید،نه زبان فلسفه یا زبان کتاب های علمی یا زبان شعر.من،در این سخن رانی جز با نثر هنرمندانه،کاری ندارم...

زبان مردم،به صورتی باور نکردنی غنی است.بسیار غنی تر از زبان خود ما.درست است که این زبان بسیاری از کلمات و عبارت ها را فاقد است،ولی نحوه ی بیان و غنای سایه روشن ها که برای همه ی معانی نزدیک به هم تعبیرهایی دارند،بسیار برتر از زبان ما هستند.

این سنت دو زبانه،یکی زبان ادبی و دیگری زبان مردمی ،یکی اشرافی و دیگری خوار مایه،تا همین امروز ادامه دارد؛و حال آن که ((آلکساندر پوشکین)) متولد 1799 و متوفی در سال1837میلادی بنیان گذار زبان ادبی،اوج عظمت زبان روسی و کعبه ای که ما همگی باید بر گردش طواف کنیم،این دو زبان را با هم یکی کرد...

من،عقیده دارم که زبان ادبی اصیل،زبان مردم است.زبانی که مردم در گفتگوهای خود،آن را بکار می برند.زبان ادبی باید گسترش یابد و به تهذیب های بسیار تن در دهد.ما باید این سنت دو زبانه را یک بار و برای همیشه،نابود کنیم..