ردیف میرزاعبدالله ؛ نت نویسی آموزشی و تحلیلی

ردیف میرزاعبدالله 

نویسنده: داریوش طلایی
ناشر: ماهور
زبان کتاب: فارسی
تعداد صفحه: 480
اندازه کتاب: وزیری سلفون - سال انتشار: 1379 - دوره چاپ: 3 - ویرایش : 2

کیفیت : نو ؛ مهر دارد

مروری بر کتاب

نت نویسی آموزشی و تحلیلی

نظام دستگاهی موسیقی ایران با عنوان «ردیف»، که با آموزش به روش سینه‌به‌سینه حفظ شده تا به‌دست ما رسیده است، روایت‌های مختلفی دارد و هر روایت به نام استادی که راوی آن بوده نامیده می‌شود. ردیف میرزا عبداللَّه (۱۲۲۲ـ ۱۲۹۷ هجری شمسی) قدیمی‌ترین و معتبرترین روایت ردیف است که از او به شاگرد بلافصلش اسماعیل قهرمانی و از اسماعیل قهرمانی به نورعلی برومند منتقل شده است.

نت‌نویسی انجام‌شده در این کتاب مبتنی بر اجرای داریوش طلایی با سه‌تار است. اجرایی که براساس روایت او از ردیف میرزا عبداللَّه بنا شده است. در این نت‌نویسی با ابداع روشی خاص افزون بر فراگیری الگوهای ردیف، فراگیری ساختار گوشه‌ها و ارتباط جمله‌های آن با یکدیگر نیز مورد توجه قرار گرفته است. روشی که از درک این موسیقی به‌عنوان رپرتواری منجمد می‌پرهیزد و به دنبال تبدیل آن به الگوهایی زاینده در ذهن هنرجو است. به دیگر سخن وظیفه‌ی این کتاب انتقال دانش و محتوای موسیقی دستگاهی از طریق ردیف است.

موسیقی ایرانی مرز و محدوده و رنگ و نژاد نمی شناسد. شیفتگان بسیاری را از گوشه و کنار دنیا به شنیدن دستگاه ها و گوشه ها و ردیف های ایرانی دعوت کرده است تا راز و رمز همدلی و هم نشینی صداهای مختلف در کنار یکدیگر را روایت کند. کتاب «ردیف میرزا عبدالله» به گونه ای ارائه شده که هم می توان به خصوصیات یک اجرا در زمانی خاص و تعداد دقیق تکرار ها پی برد و هم می توان بر همان مبنا به یک الگوی آزاد دست یافت. این کتاب برای تمام کسانی نوشته شده است که به نوعی با موسیقی ایرانی سروکار دارند به خصوص کسانی که به آهنگسازی می پردازند و به دنبال تغییر و تحول و ایجاد فرم های نو در موسیقی ایرانی هستند.

داریوش طلایی خود روایت‌گر ردیف و از نسل چهارم موسیقی‌دانان پس از میرزا عبداللَّه است. او نوازنده‌ی ممتاز تار و سه‌تار است و این ردیف را طی سال‌های ۱۳۵۰ـ ۱۳۵۶ مستقیماً نزد نورعلیخان برومند آموخته است، همچنین دوره‌هایی از دیگر روایت‌های ردیف را نزد علی‌اکبر شهنازی، عبدالله دوامی، یوسف فروتن و سعید هرمزی فراگرفته.

او با تحصیل در فرانسه به دانش جدید موسیقی نیز مجهز شده و کسب این دانش به او امکان داده است تا علاوه بر اجرا و درک شفاهی ردیف به پژوهش علمی در این رپرتوار دست زند. او توانسته است در مسیر این پژوهش به درک و روشی بدیع برای انتقال محتوا و ساختار ردیف نائل آید.