راه ؛ تاریخ شفاهی دکتر محسن رضایی

نویسنده: محسن رضایی
تدوین : حسین اردستانی
ناشر: مرکز اسناد و تحقیقات دفاع مقدس
زبان کتاب: فارسی
تعداد صفحه: 576
اندازه کتاب: وزیری گالینگور روکشدار - سال انتشار: 1394 - دوره چاپ: 1

مروری بر کتاب 

جلد اول: دوران مبارزه، بحران گروه های سیاسی - مصور

مباحث این کتاب «از تولد تا نوجوانی»، «مبارزه و شرایط بعد از انقلاب» و «مسائل امنیتی سال های 58تا 60» در هفت بخش سازماندهی شده اند. مصاحبه های این کتاب از 28 بهمن 88 شروع شده و تا 23 تیر 94 ادامه یافته و دربرگیرنده خاطرات دوران کودکی و نوجوانی، دوران مبارزه و اطلاعات سپاه است.

در جنگ، تحوّل در سازمان رزم سپاه و تحوّل در سپاه پاسداران با انتصاب سردار سرلشکر محسن رضایی توسط حضرت امام به فرماندهی سپاه اتفاق افتاد. سرلشکر رضایی را می توان فرمانده صاحب سبک در تاریخ معاصر ایران دانست که موفّق به خلق مکتب دفاعی و نیز سازماندهی نیروی مسلح جدید و بی نظیر در تاریخ نظامی شده است.

محسن رضایی قبل از فرماندهی سپاه، اقدام بزرگ دیگری نیز انجام داده و آن را به بلوغ رسانده بود؛ او با کمک جوانان انقلابی، در شرایطی که کشور در تب وتاب برخاسته از انقلاب و تحوّل ساختاری و بی نظمی دوره گذار به سر می برد و تشکیل واحد اطلاعاتی در نظام پس از انقلاب یادآور ساواک بود، سازمان اطلاعاتی جدیدی را تأسیس کرد تا علاوه بر خدمت در سپاه، با کار اطلاعاتی نیز از نظام برآمده از انقلاب صیانت کند.

رضایی به تشکیل واحد اطلاعات و ساختاربندی آن و تشکیل اطلاعات داخلی و خارجی و کار اطلاعاتی روی گروه های سیاسی که بی نظمی پس از انقلاب، آنها را برای تصاحب قدرت اغوا کرده بود، پرداخت و توانست در سال های 60 ـ 1358 و قبل از وقوع جنگ، نظام جمهوری اسلامی را از دو مهلکه به غایت خطرناک به سلامت عبور دهد:

1- جنگ داخلی و تحرکات مسلحانه سازمان مجاهدین خلق، چریک های فدایی خلق، گروهک فرقان و سازمان پیکار، و نیز اقدامات پنهان حزب توده
2- کودتای تیرماه 1359 معروف به نوژه(نقاب).

جوانان انقلابی امام در واحد اطلاعات سپاه با چشمان تیزبین و نگران خود و با تلاش های شبانه روزی و ابتکار عمل و شجاعت زبانزد، بدون تجربه قبلی موفق شدند سازمان منافقین و سازمان های چپ را منحل کنند. علاوه براین توانستند بحران های متنوع و متفاوت در اقصی نقاط کشور مثل غائله گنبد، سیستان و بلوچستان، بندرعباس و ... و بحران هایی که شیخ شبیر خاقانی در خوزستان و آقای شریعتمداری در آذربایجان (حزب خلق مسلمان) ایجاد کردند را مهار کنند. آن ها گروه خشک مقدس و خوارج مآب فرقان را نیز سرکوب کردند. این دستاوردها ذیل مدیریت و فرماندهی محسن رضایی که خود را فرزند امام می داند، حاصل شد.

مدیریت اجرایی پروژه کتاب «راه» برعهده دکتر اردستانی بوده است. ویراستاری محتوایی کتاب را هم دکتر حسین احمدی و سه جلسه آن را دکتر رضا کلهر، و ویراستاری ادبی را خانم زهرا گل محمدی انجام داده است. مدیریت جلسه ها و دعوت از کارشناسان و مدیران وقت واحد اطلاعات نیز برعهده سردار اصغر رسول زاده بوده که بخش مهمی از شکل گیری تاریخ شفاهی را شامل شده است. همچنین آقای یدالله ایزدی، مسئول بخش تاریخ شفاهی مرکز در مدیریت مجموعه کار ایفای نقش کرده است.

این کتاب که شامل ناگفته های بسیار از مراحل شکل گیری انقلاب اسلامی و مبارزه با گروه های التقاطی و ضد انقلاب و مراحل تشکیل اطلاعات در سپاه و کشور است، در شمار یکی از مهمترین منابع تاریخ انقلاب برای پژوهش های آتی خواهد بود.

فهرست

بخش اول، خانواده و نوجوانی
بخش دوم: دوران مبارزه
بخش سوم: صیانت از انقلاب
بخش چهارم: مقابله با گروه های سیاسی
بخش پنجم: آمریکا، کانون توطئه
بخش ششم: تحریک های قومی و مذهبی
بخش هفتم: سازمان مجاهدین خلق