دیوان پروین اعتصامی ؛ خوشنویس حسین خسروی

دیوان پروین اعتصامی

نویسنده: پروین اعتصامی
مقدمه: محمدعلی ذوالفقاری
خطاط: حسین خسروی
ناشر: اوسان
زبان کتاب: فارسی
تعداد صفحه: 446
اندازه کتاب: وزیری گالینگور روکشدار قاب دار - سال انتشار: 1383 - دوره چاپ: 1

کیفیت : نو ؛  نوشته تقدیمی دارد

مروری بر کتاب 

رخشنده اعتصامی ‌مشهور به پروین اعتصامی ‌در روز 25 اسفند سال 1285 شمسی در تبریز تولد یافت و از ابتدا زیر نظر پدر به رشد پرداخت.در کودکی با پدر به تهران رفت . ادبیات فارسی و ادبیات عرب را نزد وی فراگرفت و از محضر ارباب فضل و دانش که در خانه ی پدرش گِرد می‌آمدند بهره‌ها یافت و همواره آنان را از قریحه سرشار و استعداد خارق‌العاده ی خویش دچار حیرت می‌ساخت . در هشت سالگی به شعر گفتن پرداخت و مخصوصاً با به نظم کشیدن قطعات زیبا و لطیف که پدرش از کتب خارجی (فرنگی- ترکی و عربی) ترجمه می‌کرد طبع آزمائی می‌نمود و به پرورش ذوق می‌پرداخت .در تیر ماه سال 1303 شمسی برابر با ماه 1924 میلادی دوره ی مدرسه دخترانه آمریکایی را که به سرپرستی خانم میس شولر در ایران اداره می‌شد با موفقیت به پایان برد و در جشن فراغت از تحصیل خطابه ای با عنوان ” زن و تاریخ ” ایراد کرد .

او در این خطابه از ظلم مرد به شریک زندگی خویش که سهیم غم و شادی اوست سخن می‌گفت . خانم میس شولر ، رئیس مدرسه ی امریکایی دختران خاطرات خود را از تحصیل و  تدریس پروین در آن مدرسه چنین بیان می‌کند :
“ پروین ، اگر چه در همان اوان  تحصیل در مدرسه آمریکایی نیز معلومات فراوان داشت ، اما تواضع ذاتی اش به حدی بود که به فرا گرفتن مطلب و موضوع تازه ای که در دسترس خود می‌یافت شوق وافر اظهار می‌نمود . ”

 خانم سرور مهکامه محصص از دوستان نزدیک پروین که گویا بیش از دوازده سال با هم مراوده و مکاتبه داشتند او را پاک طینت ، پاک عقیده ، پاک دامن ، خوش خو ، خوش رفتار و در مقام دوستی متواضع و در طریق حقیقت و محبت پایدار توصیف می‌کند .پروین در تمام سفرهایی که با پدرش در داخل و خارج ایران می‌نمود شرکت می‌کرد و با سیر و سیاحت به گسترش دید و اطلاعات و کسب تجارب تازه می‌پرداخت .
این شاعر آزاده ، پیشنهاد ورود به دربار را با بلند نظری نپذیرفت و مدال وزارت معارف ایران را رد کرد. البته این دو مورد که مخصوصا بعدها توسط برادر پروین - ابوالفتح اعتصامی - که در بازار تهران به شغل ابزارفروشی مشغول بوده و کار جمع آوری و نظارت و چاپ های متعدد دیوان او را نیز برعهده داشته عنوان شده گاه مورد تردید واقع شده ...

شاعره نامدارمعاصر معاصر ایران از گویندگان قدر اول زبان فارسی است که با تواناترین گویندگان مرد برابری کرده وب به گواهی اساتید و سخن شناسان معاصر گوی سبقت را از آنان ربوده است. 

 در جامعه ما با همه اهتمام و نظام فکری اسلام به تعلیم و تربیت عموم و لازم شمردن پرورش فکری و تقویت استعدادهای زن و مرد، باز برای جنس زن به علت نظام مرد سالاری امکان تحصیل و پرورش توانایی‌های ذوق کم بوده و روی همین اصل تعداد گویندگان و علماء زن ایران در برابر خیل عظیم مردان که در این راه گام نهاده اند؛ ناچیز می‌نماید و پروین در این حد خود منحصر به فرد است. 

رمز توفیق این ارزشمند زن فرهنگ و ادب فارسی، علاوه بر استعداد ذاتی؛ معجزه تربیت و توجه پدر نامور اوست که علی رغم محرومیت زن ایرانی از امکانات تحصیل و فقدان مدارس دخترانه، خود به تربیت او همت گماشت و دختر با استعداد و با سرمایه معنوی خود را به مقامی ‌که در خورد او بود رسانید.

اینکه خاک سیهش بالین است
اختر چرخ ادب پروین است

گر چه جز تلخی ز ایام ندید
هر چه خواهی سخنش شیرین است

صاحب آن همه گفتار امروز
سائل فاتحه و یاسین است

دوستان به که ز وی یاد کنند
دل بی دوست  دلی غمگین است

خاک در دیده بسی جان فرساست
سنگ بر سینه بسی سنگین است

بیند این بستر و عبرت گیرد
هر که را چشم حقیقت بین است

هر که باشی و ز هر جا برسی
آخرین منزل هستی این است

آدمی‌هر چه توانگر باشد
چون بدین نقطه رسید مسکین است

اندر آنجا که قضا حمله کند
چاره تسلیم و ادب تمکین است

زادن و کشتن و پنهان کردن
دهر را رسم و ره دیرین است

خرم آنکس که در این محنت گاه
خاطری را سبب تسکین است