دیوار دو طرف دارد ؛ تصویری از چین نو

دیوار دو طرف دارد

نویسنده: فلیکس گرین
مترجم: اختر شریعت زاده
ناشر: نیل
زبان کتاب: فارسی
تعداد صفحه: 530
اندازه کتاب: رقعی گالینگور  - سال انتشار: 1352 - دوره چاپ: 1

کمیاب - کیفیت : درحد نو _ نو

مروری بر کتاب 

وقتی کتاب «دیوار دو طرف دارد» فلیکس گرین را میخوانیم، تصویری که از چین در ذهن تشکیل می شود به هیچ عنوان با تصویر رسانه ای غربی از آن متفاوت است. تصویری که هم اکنون در مورد کره شمالی در مدیای غربی ساخته شده است. گزارش فلیکس گرین از دهه ۵۰ میلادی است که «رهبران هوشمند آسیایی» در حال تبدیل چین به یک قدرت فرا اقتصادی جهانی اند و متحیرند از این که کی آمریکا و غرب می خواهند این رشد را درک کنند یا جدی بگیرند.

از سال ۱۹۴۹ که چین نظام «کمونیستی» را  برگزید، یک جنگ رسانه ای تمام عیار در آمریکا علیه اش راه افتاد. تصویری که از چین در “آن سوی دیوار” ارائه میشد مملکتی فقیر، بیچاره، با اقتصادی اشتراکی و رو به زوال بود که نهایتا «ده سال دیگر دوام خواهد آورد.» این در حالی است که در “این سوی دیوار” چینی ها با وحدت مثال زدنی دست به سازندگی و صرفه جویی عظیمی زدند و امروز به جایی رسیده اند که نتوان در هیچ بازاری و هیچ نقطه ای از جهان «انکارش» کرد. نکته قابل توجه و آموزشی برای ما در این است که چینی ها دشمنی و اختلافات و مشکلات تاریخی شان با آمریکا و بریتانیا را با «مشت های گره کرده» حل و فصل نکردند. به سادگی «بازارهای» بزرگ آمریکا و بریتانیا و بازارهای تحت سیطره آن ها را از چنگ شان در آوردند.

 می توان چین را حتی با کشورهای صنعتی پیشرفته آن دوران مقایسه کرد. حتی موقتاً می توان این واقعیت را که رشد صنعتی کشورهای امپریالیستی که عمدتاً بر پایه غارت و استثمار دیگر مردم جهان صورت گرفته و می گیرد را نادیده انگاشت. درست است چین از زاویه سطح رشد نیروهای مولده از کشوری مانند ایالات متحده آمریکا بسیار عقب بود اما روابط تولیدی کدام پیشرفته تر بود؟

این که میزان مرگ میر کودکان در پرجمعیت ترین شهر چین یعنی شانگهای از میزان مرگ ومیر کودکان در نیویورک کمتر بوده نشانی از پیشرفته تر بودن چین از زاویه روابط میان انسانها هست یا خیر؟ می توان تعداد زندانیان (و شرایط زندگی شان در زندان) در شهری چون پکن را که از دو سه هزار نفر تجاوز نمی کرد را با تعداد زندانیان در شهری چون نیویورک در همان دوره مقایسه کرد و حکم داد کدام نظام قضایی پیش رفته تر بوده است. می توان پروسه ساده طلاق در چین دوره مائو را با پروسه پیچیده طلاق در فرانسه آن دوره (حتی امروز) مقایسه کرد و میان این دو داوری کرد. 

به نظر می رسد امروز مهم ترین مناطق تجاری آسیا (سنگاپور، مالزی و هنک کنگ) با شاخصه های اقتصادی چینی اداره می شوند تا بریتانیایی – آمریکایی. امروز بازارهای صنعتی آلمان و بریتانیا مجبور به دادن سهمی به تولید کنندگان چینی اند؛ همانطوری که بازار صنایع الکترونیک از دو گانه ژاپن – آمریکا خارج شده و رقبای جدید و قدرتمندی نظیر چین و کره جنوبی به این بازار اضافه شده اند.