دوش دیدم که ملایک در میخانه زدند ؛ سی غزل از حافظ ترجمه انگلیسی

دوش دیدم که ملایک در میخانه زدند

نویسنده: رابرت بلای , لئونارد لویسون
مترجم: کاظم فیروزمند
ناشر: نشر مرکز
زبان کتاب: فارسی - انگلیسی
تعداد صفحه: 111
اندازه کتاب: رقعی - سال انتشار: 1391 - دوره چاپ: 1

مروری بر کتاب

سی غزل از حافظ

...اکثر اشعار اندیشه‌ورزِ ویلیام وردزورث (۱۷۷۰ ـ ۱۸۵۰ م) یا والاس استیونس (۱۸۷۹ ـ ۱۹۵۵ م) که ما می‌ستاییم، راه و رفتاری رام و آرام دارند و ما همین را دوست می‌داریم. اشعار حافظ اما سیر و سلوکی ناهموار دارد. حافظ در قالب غزل که هر بیتش برای خود آغاز و انجامی دارد، هر دم رشتهٔ اندیشه‌اش را چنان می‌گسلد که برای ما ناآشناست.

بیتی دربارهٔ زیبایی دشت و دمن به وقت بهار، جا به حمله‌ای تند به خشک‌اندیشان در بیت بعدی می‌دهد و در پی آن بیتی می‌آید که امید دارد درِ رحمت گشاده شود. در خواندن شعر حافظ باید همهٔ تن چشم بود تا چیزی از شعر نادیده نماند. گاهی شعر او از عهد ازل، پیش از خلقت آدمیان، آغاز می‌شود و ممکن است از همانجا یک‌سر به توصیف پیامبر (ص) رو کند که ماهی‌گیر است و تور ماهیگیری به دست دارد، یاشِکوه از این کند که حافظ عمر به غفلت می‌گذرانَد. حافظ در هر غزلش هزار نعمت و برکت عرضه می‌کند. سخن از رازهای حیات درونی می‌گوید، باده را می‌ستاید و رمز و راز اشعاری را وا می‌گشاید که بسی پیش از وی سروده شده‌اند....

کتاب حاضر گزیده ای است جامع از حافظ که به انگلیسی نیز ترجمه شده است. رابرت بلای، شاعر و مترجم معاصر آمریکایی یکی از شخصیت‌های برجسته ادبی معاصر در آمریکاست و از او به عنوان یکی از بانیان مکتب نوین ادبی‌ هاروارد یاد می‌شود. بلای در یکی از کتاب‌هایش نوشته است: «عطار، حافظ، مولانا و سعدی به من شادی فراوان بخشیده و راهنمای من بوده‌اند. یکی از شعرهای اخیر من چنین پایان می‌یابد: آنچه سعدی نگفت هرگز گفته نخواهد شد.»

کتاب دوش دیدم که ملایک در میخانه زدند گزیده‌ای است جامع از حافظ غزل‌سرای بزرگ زبان فارسی و در ایران چنان محبوبیتی دارد که هر خانواده‌ای نسخه‌ای از دیوان او را در خانه دارد. رابرت بلای و کلمن بارکس در دیدارشان از ایران شاهد بودند که کودکان دبستانی بر سر مزار خواجه اشعار او را می‌خواندند.

لئونارد لویسون، پژوهشگر بزرگِ فرهنگ اسلامی، پانزده سال با رابرت بلای بر سر این ترجمه کار کرده‌اند که برای نخستین بار درخشندگی زبان او، طعن و طنز تندش بر تعصب و ریاکاری، منظومهٔ فکری شگفت‌آورش، و حلاوت اشعار عاشقانه‌اش را به زبان انگلیسی منتقل می‌کند. حافظ، استاد غزل ــ یکی از بزرگ‌ترین ابداعات در تاریخ شعر ــ را شاید بتوان برادر کوچک سرکش و شیدای مولانای رومی در شمار آورد که با این ترجمه (انگلیسی) درک و دریافت نبوغ واقعی او برای انگلیسی‌زبان‌ها میسر می‌شود.