دهلیزهای رستگاری

دهلیزهای رستگاری

نویسنده: والتر بنیامین
مترجم: صابر دشت آرا
ناشر: چشمه
زبان کتاب: فارسی
تعداد صفحه: 136
اندازه کتاب: رقعی - سال انتشار: 1396 - دوره چاپ: 2

مروری بر کتاب

مقالات معرفت شناختی

والتر بنیامین برای مخاطبان جدی فلسفه در ایران، نامی ناشناخته نیست. ترجمه ی آثار بنیامین به فارسی از حدود سه دهه ی پیش آغاز شده و طی این سی سال، نه تنها برخی از مهم ترین رساله ها و مقاله های او به فارسی برگردانده شده که کوشش هایی نیز در جهت شرح و تفسیر عقایدش به انجام رسیده است.

قطع نظر از کیفیت ترجمه های فارسی آثار بنیامین و بدون توجه به خطاهای احتمالی ای که در روند تفسیر آرای او حادث شده است، این نکته مسلم است که مخاطب فارسی زبان یا دست کم، مخاطب فارسی زبان ایده آل دیگر با آن تنوع و گستردگی ای که مشخصه ی آثار بنیامین است احساس بیگانگی نمی کند؛ او به چشم خود دیده است که تفکر بنیامین چگونه به قلمروهای همساز و ناهمسازی چون فلسفه، الهیات، تاریخ نگاری، نقد ادبی و... سرک می کشد و به علاوه، خبر دارد که مفاهیم به کارگرفته شده در هر یک از این قلمروها چگونه با سنت های متفاوت و بعضا متباعدی چون مارکسیسم، عرفان یهودی، سوررئالیسم، رمانتیسیسم و... رابطه برقرار می کنند.

یکی از مهم ترین ویژگی های تفکر مدرن به جنبه ی معرفت شناسانه ی آن مربوط می شود. متفکران مدرن خود را ناگزیر از آن می دیدند که پیش از توصیف و تبیین جهان بیرونی، تجربه ی خود از جهان را مورد مطالعه قرار دهند و به این ترتیب، راه های به دست آوردنِ معرفت را بر خودِ معرفت تقدم دهند. والتر بنیامین نیز در آثار خود از اهمیت معرفت شناسی غافل نبوده است. شاهد این نکته را می توان در «درباره ی برنامه ی فلسفه ی آینده» بازجست؛ در این مقاله، بنیامین به بررسی پروژه ی معرفت شناسانه ی کانت پرداخته و می کوشد تا راهی برای فراتر رفتن از تجربه ی کانتی پیدا کند.

گذشته از این، دغدغه های معرفت شناسانه ی بنیامین در پس بسیاری از مطالعات ادبی او نیز به چشم می آید؛ نمونه ی بارز این امر در مقدمه ی کتاب خاستگاه تراوئراشپیل آلمانی دیده می شود، مقدمه ای که «پیش درآمد معرفتی ـ انتقادی» نام گرفته است. در کتاب حاضر کوشیده ایم تا با گردآوری مقالاتی از این دست، نسبت تفکر بنیامین با معرفت شناسی را روشن تر کنیم تا شاید از این رهگذر، فهم آرای عمومی تر او نیز تسهیل شود.