زندگانی خواجه نظام الملک

زندگانی ابوعلی حسن بن علی بن اسحاق طوسی یا خواجه نظام الملک طوسی

نویسنده: عبدالرزاق کانپوری
مترجم : سید مصطفی طباطبایی
ناشر: حیدری
زبان کتاب: فارسی
تعداد صفحه: 238
اندازه کتاب: وزیری - سال انتشار: 1354 - دوره چاپ: 2

کمیاب - کیفیت : درحد نو  ؛ لبه جلد لکه دارد (مشخص در تصویر کتاب)

مروری بر کتاب

با تجزیه و تحلیلی از رباعیات خیام ، حسن صباح و فدائیان ، سلطان ملکشاه سلجوقی

کتابی که اکنون از نظر خوانندگان محترم می گذرد، ترجمه بخش دوم کتاب تاریخ سلسله وزرای اسلام تالیف دانشمند محقق هندی، پروفسور مولوی محمد عبدالرزاق کانپوری است و ترجمه بخش اول آن به نام برمکیان یا دورنمایی از عصر طلایی اسلام، چندی پیش چاپ و انتشار یافت. نظام الملک یکی از چهره های درخشان قرن پنجم هجری عالم اسلام است که چشم روزگار وزیر دانشمند و دبیری پایه بلند نظیر او را کمتر به خود دیده است.

وی نزدیک به سی سال در دستگاه الب ارسلان و پسرش ملکشاه مسئولیت خطیر وزارت را بر عهده داشته و در دوران وزارت خود از رعایت خاطر علما و بزرگان، آسایش حال رعایا، نشر خیرات و مبرات، احداث موسسات عام المنفعه، بهبودی احوال جامعه و اشاعه علوم عصر خود هیچ فروگذاری نمی کرد...

خواجه نظام الملک، حسن ابن علی 408 - 485 هجری قمری، یا 1092 - 1018 میلادی وزیر سلجوقیان و از نظریه پردازان اندیشه ی سیاسی ایران، طرح سیاسی و اداری وی تا پیروزی جنبش مشروطه اساس نظام حکومتی ایران بوده است. مولف محترم این کتاب مستطاب، فارغ التحصیل سوربن در رشته فلسفه، پس از تدریس در دانشگاه تهران، به تحقیق آزاد در باره ی اندیشه ی سیاسی پرداخته، و با موسسات پژوهشی اروپائی همکاری داشته، وی برنده ی جوایز مدال نقره تحقیقات در علم سیاست از کمبریج و عالیترین نشان فرانسه نخل آکادمیک نیز شده است. 

حسن بن اسحاق ملقب به خواجه نظام الملك در نوغان طوس در سال 408 ه.ق متولد شد. خواجه روزگار كودكي را در طوس و نيشابور به تحصيل علم سپري كرد و در خلال اين مدت براي ارتقاء سطح دانش خود به مرو سفر كرد و توفيق زيارت عارف بزرگ شيخ ابوسعيد ابي الخير در ميمنه نيشابور نصيبش گرديد . 

همين جذبه عارفانه و تاثير انفاس گرم وي بود كه خواجه را از ارادتمندان صوفيه ساخت او درسن 21 سالگي قبل از اضمحلال سلسله غزنويان بدليل وضعيت نامناسب مالي به غزنه رفت و به خدمت امراي غزنوي درآمد خواجه نظام الملك در زمان دو سلسله غزنويان و سلجوقيان مي زيسته است.

او در يك خانواده ديواني (اداري و حكومتي ) رشد پيدا كرد وبعدها كاتب ابوعلي بن شاذن حاكم شهر بلخ شد پس ازمرگ طغرل عميد الملك كندري قصد داشت پسر برادرش چغري بيك « سليمان » را به تخت بناشند كه با كمك خواجه نظام الملك آلپ ارسلان برادر بزرگ طغرل به سلطنت رسيد و خواجه را به عنوان وزير خود انتخاب كرد و همچنين او را به عنوان اتابک یامربی‌فرزندش‌ملکشاه تعیین کرده بود.

وقتی که آلب ارسلان درسال 465هـ.ق/1073م به دست یوسف خوارزمی درماوراءالنهر به قتل رسید، پسرش ملکشاه هجده ساله را به جانشینی خود تعیین و برادامه ی وزارت خواجه نیز تأکید کرد و ملکشاه نیز چنین کرد و همه ی امورکشور را به وی واگذاشت.