خاطرات لیتن

خاطرات لیتن

نویسنده: ویلهلم لیتن 
مترجم: پرویز صدری
ناشر: ایرانشهر
زبان کتاب: فارسی
تعداد صفحه: 490
اندازه کتاب: وزیری - سال انتشار: 1368 - دوره چاپ: 1

کمیاب - کیفیت : درحد نو _ نو

مروری بر کتاب

مصور

خاطرات لیتن, سرکنسول آلمان در تبریز در اثنای جنگ جهانی اول

ویلهلم لیتن در خاطرات خود تصویری دردناک و در عین حال جذاب از ایرانی ارائه می‌کند که چندی پیش از انقلاب مشروطه را پشت سر گذاشته است و اکنون گرفتار در چنبره‌ی دولت‌های بیگانه، که آتش جنگ جهانی اول را برافروخته‌اند، فریاد بی‌طرفی سر می‌دهد. اما دریغ که گوش شنوایی نیست....

جنگ جهانی اول که کانون اصلیش اروپای مرکزی بود به سرعتی باورنکردنی به ایران رسید و میهن ما با وجود بیطرفی، بدون این که درگیری و مشکلی با طرفین این جنگ پرتلفات داشته باشد، گرفتار مصایب و مشکلات فراوانی شد. در این جنگ خانمانسوز خطه شمال و قلمرو غرب و جنوب میهن ما صحنه خونین ترین درگیری ها بود اما مردم هیچ منطقه ای مانند آذربایجان متحمل زیان های مالی و جانی نشدند.

نویسنده این کتاب که خود سرکنسول آلمان در تبریز در اثنای جنگ جهانی اول بوده سعی بر این داشته مسائل و حوادثی که از شروع جنگ در ایران اتفاق افتاده به گونه ای نشان دهد که آلمان تمام تلاش خود را مبنی بر نجات ایران از زیر یوغ ۲ کشور استعماری بزرگ یعنی روس و انگلیس به کار گرفته است. اما واقعیت چیز دیگری بود. آلمان تلاش می کرد که عقب افتادگی که نسبت به حریفان استعماری و امپریالیستی خود داشت جبران نمایند بدین جهت با امپراتوری عثمانی معاهداتی منعقد کرد که بتواند نه‌تنها بازارهای از دست رفته خود را زنده کند بلکه بتواند حریفان قدرتمند استعماری خود را نیز از میدان بیرون راند با بازارهای جدیدی را به دست آورد.

به ناچار پاره ای از روشنفکران ایرانی فریب ژست دروغین رایش آلمانی را خوردند و حتی در این رهگذر نیز با دولتمردان عثمانی مخفیانه به استدلال این که این دولت، دولت اسلامی است رابطه برقرار کردند. ایران همزمان با شروع قرن بیستم یکی از ادوار بحرانی خود را می‌گذراند چراکه سال های دهه نخست این قرن مقارن با انقلاب مشروطیت و کوشش ملت ما جهت شرکت فعالانه در زندگی سیاسی خود بود. ضمن اینکه طی همین سالها دو دولت روسیه و انگلستان نیز تا اندازه ای رقابت‌های خود را کنار گذاشتند و طبق معاهده ۱۹۰۷ کشور را میان خود تقسیم کردند.

در پی این دوران طوفانی سالهای سراسر آشوب جنگ بین‌الملل اول فرا رسید در همین ایام بود که ایران با وجود اعلام بی طرفی به صورت صحنه نبرد طرف‌های متخاصم درآمد و بسیاری از گوشه های کشور مانند آذربایجان و کرمانشاهان بین نیروهای درگیر دست به دست می شد.