خاطرات سیاسی فرخ ؛ معتصم السلطنه

خاطرات سیاسی فرخ ؛ معتصم السلطنه

نویسنده: سیدمهدی فرخ
به کوشش : پرویز لوشانی
ناشر: جاویدان
زبان کتاب: فارسی
تعداد صفحه: 770
اندازه کتاب: وزیری سلفون - سال انتشار: 1348 - دوره چاپ: 1 

کمیاب  - کیفیت : 

مروری بر کتاب 

شامل تاریخ پنجاه ساله معاصر ایران به همراه تصاویر تاریخی

سید مهدی فرخ (۱۲۶۵-۱۳۵۲) ملقب به متین‌السلطنه و بعد معتصم‌السلطنه دولت‌مرد ایرانی اواخر دوره قاجار و دوره پهلوی بود. او نزدیک به نیم قرن مشاغل و مقامات مختلف حکومتی و سیاسی داشت: هفت مرتبه استاندار و پنج نوبت وزیر و سه دوره سناتور و دو دوره نماینده مجلس و دو دفعه سفیرکبیر بوده است.

فرخ مجدداً به وزارت خارجه رفت و سرحددار سیستان گردید و پس از مدتی کارگزار گیلان شد و پس از دو سال ریاست اداره تحریرات روس در وزارت خارجه به عهده او واگذار گردید. پس از کودتای ۱۲۹۹ با سمت کارگزاری کل عازم خراسان شد. فرخ در این ماموریت از دوستان و نزدیکان کلنل محمد تقی خان پسیان شد و در قیام او مشارکت داشت. پس از کشته شدن کلنل، فرخ مدتی تحت تعقیب حکومت مرکزی قرار گرفت و به بیرجند نزد خانواده علم رفت. اعتبارنامه وی در دوره چهارم در مجلس رد شد. در ۱۳۰۲ در کابینه مشیرالدوله به ریاست حسابداری وزارت امور خارجه رسید و سپس مدیرکل مالی آن وزارتخانه شد.

در ۱۳۰۵ با سمت وزیر مختار به افغانستان رفت و مدت دو سال در آن کشور اقامت داشت.شغل بعدی فرخ معاونت وزارت معارف بود. در آن تاریخ اعتمادالدوله قره‌گوزلو وزیر معارف بود.پس از آن فرخ به ریاست اداره کل صناعت رسید که پس از انحلال وزارت اقتصاد و تشکیل سه اداره کل فلاحت و تجارت و صناعت تازه تاسیس شده بود. روسای این ادارات در حکم وزیر بودند و در مجلس حضور می‌یافتند. پس از مدتی کوتاه، امور مربوط به اداره کل فلاحت هم با فرخ گردید.

در ۱۳۱۴ فرخ به حکومت رضائیه منصوب شد و دو سال بعد دوباره رئیس اداره کل صناعت شد و پس از چند روز اداره صناعت به وزارت صناعت تبدیل شد و فرخ وزیر صناعت ایران گردید.مدتی کوتاه در مقام وزارت صناعت باقی بود تا اینکه جای خود را ابتدا به فروهر و بعد به منصورالملک داد. در ۱۳۱۹ استاندار فارس و بنادر شد و در شهریور ۱۳۲۰ به استانداری کرمان و بلوچستان تغییر ماموریت یافت. در ۱۳۲۱ از کرمان احضار شد و در تیرماه ۱۳۲۱ در کابینه سهیلی به وزارت کشور رسید. هنوز یک ماه از وزارت کشور او نگذشته بود که کابینه سهیلی دچار بحران گردید و کنار رفت.

قوام‌السلطنه به جای سهیلی به زمامداری رسید و برای رسیدگی به وضع نابسامان غله کشور لایحه تاسیس وزارت خواروبار را به مجلس برد و سید مهدی فرخ را به سمت وزیر این وزارتخانه به مجلس معرفی نمود.در انتخابات دوره چهاردهم قانونگزاری، فرخ کاندیدای نمایندگی مجلس شورای ملی شد و از طرف مردم زابل و سیستان به نمایندگی انتخاب شد. در همین دوره چند بار سخن از نخست‌وزیری و ریاست مجلس وی پیش آمد. فرخ در این دوره علیه سهیلی و تدین به علت دخالت در انتخابات اعلام جرم کرد که هر دو پس از محاکمه در دیوان کشور تبرئه شدند.

در اواخر دوره‌ی چهاردهم حکیمی نخست‌وزیر فرخ را برای استانداری آذربایجان شرقی و غربی در نظر گرفت و فرمان او صادر شد ولی اوضاع سیاسی آذربایجان امکان انجام این ماموریت را به فرخ نداد و دولت او را مجدداً به استانداری فارس فرستاد.
فرخ در ۱۳۲۷ در دولت هژیر به سمت سفیرکبیر ایران در چین تعیین شد. فکر اعزام سفیرکبیر به چین در دولت حکیم‌الملک پیش آمد و عبدالحسین هژیر نامزد این سمت بود و یک هفته قبل از نخست‌وزیری خود قرار بود به این ماموریت اعزام شود که از طرف مجلس به نخست‌وزیری رسید و پست سفارت ایران به سید مهدی فرخ تعلق گرفت.

او مدت یک سال در آن کشور اقامت داشت. در حکومت منصورالملک در ۱۳۲۹ فرخ به ریاست کل شهربانی منصوب شد. با زمامداری رزم‌آرا سرتیپ دفتری به این سمت منصوب شد و فرخ به عنوان سناتور انتصابی آذربایجان به مجلس سنا رفت.
در ۱۳۳۴ برای بار سوم به استانداری فارس رفت و یک سال بعد استاندار خراسان شد و مدتی در این سمت باقی بود تا به تهران احضار گردید و دیگر از آن تاریخ شغلی به وی ارجاع نگردید.