حماسه گیلگمش 

نویسنده: ن. ک. ساندرز
مترجم: محمد اسماعیل فلزی
انتشارات: هیرمند
زبان کتاب: فارسی
تعداد صفحه: 185
اندازه کتاب: رقعی سلفون - سال انتشار: 1383 - دوره چاپ: 2
 

مروری بر کتاب 

کامل‌ترین متن موجود از «حماسه گیلگمش»، روایاتی است که بر الواحی از خشت پخته نگاشته شده و ضمن کاوش در بقایای کتابخانه «آشور بانی‌پال»، پادشاه آشور و در ویرانه‌های معبد نَبو در نینوا به‌دست‌آمده است. این مجموعه مشتمل بر 12 لوح یا سروده بوده که هرکدام دارای 6 ستون پلکانی شعر و درمجموع 300 سطر است، مگر آخرین لوح آن‌که الحاقی و به‌وضوح از یازده لوح قبلی کوتاه‌تر است. این اثر ادبی برجسته‌ درمجموع 3460 سطر دارد و تلفیقی است از اسطوره، حماسه و تاریخ.  

گیلگمش، ازلحاظ تاریخی پنجمین پادشاه از نخستین سلسلة سلطنتی سومر است که قریب به 125 سال بر سومریان حکمرانی کرد. بنا به یک قول، گیلگمش در حدود 2850 سال قبل از میلاد پادشاهی کرده است و قولی دیگر دوران او را به 1500 سال قبل از هومر، تخمین می‌زند. اما تقریباً به‌طور قطع می‌دانیم که گیلگمش در حدود 2600 ق.م یکی از فرمانروایان شهر «اوروک» بوده است.                

بنا به روایات، در آن زمان به سبب خواب پدربزرگ، زنان از زاییدن منع می‌شوند. اما مادر گیلگمش، باوجود همه سختگیری‌ها مخفیانه فرزندش را به دنیا می‌آورد. با یادآوری داستان تولد حضرت موسی و کوروش، گویا در داستان تولد قهرمانانی که تقدیر است بعدها دیکتاتور حاکم را از بین ببرند، چنین موضوعی دیده می‌شود. نگهبان نوزاد را از برج به پایین می‌اندازد، اما عقابی او را می‌گیرد و نگهبان باغ او را بزرگ می‌کند. او در «اوروک» که پیرامونش را حصار در برگرفته و در دل طبیعت و به‌صورت غیرعادی رشد می‌کند، ازاین‌رو در دوران بلوغ، رفتاری تندخویانه و البته نیرویی مافوق طبیعی دارد.