حق وتو

حق وتو

نویسنده: خدابنده
ناشر: موسوی
زبان کتاب: فارسی
تعداد صفحه: 36
اندازه کتاب: رقعی - سال انتشار: دهه سی - دوره چاپ: 1

کمیاب - کیفیت : درحد نو _ نو

مروری بر کتاب

اولین‌بار در سال ۱۹۲۰ پس از جنگ جهانی اول ۴۲ کشور سازمانی را تأسیس کردند تا از بروز جنگ و فجایع بین‌المللی جلوگیری شود؛ اسمش هم شد «جامعه ملل». این سازمان کارهایی انجام داد و تجربه‌هایی اندوخت اما در دستیابی به هدف اصلی‌اش شکست خورد. دعوای اروپایی‌ها بر سر منافع‌شان دوباره آتش جنگ جهانی دوم را روشن کرد و این‌بار فجایعی وحشتناک‌تر و گسترده‌تر بار آمد. دوباره بعد از جنگ کشورها جمع شدند و سازمان ملل را ساختند که جایگزین جامعه ملل شد.

از همان اول کار و حتی پیش از تأسیس سازمان ملل نیز کشورهای پیروز جنگ برای خود در تصمیم‌گیری‌ها قدرت بیشتر در نظر گرفتند و حق وتو ابداع شد. بر این اساس کشورهای آمریکا، شوروی (روسیه فعلی)، انگلستان، فرانسه و چین حق وتو دارند و می‌توانند مناسبات قانونی و روند تصمیم‌گیری در سازمان ملل را تغییر دهند.

تصمیمات مجمع عمومی سازمان ملل که همه کشورهای عضو در آن حق رای دارند در حد تشریفات است. از نظر حقوقی نیز قطعنامه‌های مجمع عمومی جنبه اعلامی و توصیه‌ای دارد؛ یعنی با این قطعنامه‌ها فقط نظر کشورهای جهان براساس رأی اکثریت معلوم می‌شود. قدرت اصلی در سازمان ملل در شورای امنیت است که ۵ عضو دائم دارد و ۱۰ عضو موقت.

۵ عضو دائم همان کشورهای دارای حق وتو هستند و اعضای موقت نیز به تناوب برای دوره‌های مشخص انتخاب می‌شوند. شورای امنیت وظیفه پاسداری از امنیت و صلح بین‌المللی را دارد و می‌تواند نیروهای پاسدار صلح به هر نقطه‌ای از جهان اعزام کند یا تحریم بین‌المللی علیه یک کشور برقرار سازد یا حتی اجازه استفاده از نیروی نظامی علیه یک کشور را صادر کند. وقتی شورای امنیت درباره مسائل مهم جهان در حد تحریم یا جنگ رأی داد آن وقت رأی اعضای دائم که حق وتو دارند در تصویب یا عدم تصویب قطعنامه تعیین‌کننده می‌شود.