حفاری هفت تپه دشت خوزستان

حفاری هفت تپه دشت خوزستان

نویسنده: عزت الله نگهبان
ناشر: سازمان میراث فرهنگی کشور
زبان کتاب: فارسی
تعداد صفحه: 596
اندازه کتاب: رحلی - سال انتشار: 1372 - دوره چاپ: 1

کمیاب - کیفیت : نو

مروری بر کتاب

مصور

هفت تپه در 15 کیلومتری جنوب شرقی شهر شوش قرار دارد و در اصل از 14 تپه تشکیل شده است که به دوره ایلامی میانه یعنی 15 قرن پیش از میلاد تعلق دارند. در این منطقه حین عملیات ساختمانی قسمتی از یک دیوار خشتی و طاق آجری نمایان شد و از آن زمان حفاری علمی در منطقه شروع شد و آثار زیادی از دوره ایلامی از دل خاک بیرون آمد. یکی از آرامگاههایی که حفاری شد به گفته دکتر نگهبان آرامگاه تپتی آهار و ملکه او است و این موضوع در سنگ نبشته ای که در محوطه آرامگاه بود نوشته شده است.

در این آرامگاه حدود بیست و یک اسکلت وجود داشت که پس از هر تدفین در آرامگاه با آجر بسته می شد و در تدفین بعدی آن را باز می کردند. به طور کلی در این منطقه گورهای جمعی ، مقبره شاهی ، تدفین در تابوت ، تدفین های ساده در کف خانه و تدفین در گور خمره دیده شده است. در ضمن چند سنگ نوشته بسیار بزرگ و متجاوز از هزاران گل نوشته که در هفت تپه کشف شده است نشان از رواج کتابت در این دوره تاریخی می دهد. البته اکثر آنها به زبان اکدی بوده اند.

مهرهای فراوانی نیز در منطقه کشف شده است. ظروف سفالی ، پیکرهای سفالی،اشیای فلزی ، سردیس های گلی ، تابوت ، اندودهای گلی منقوش ، اشیای سنگی و اشیای متنوع تزیینی از موارد دیگری هستند که در هفت تپه بسیار کشف شده اند.

... چغازنبیل یکی از زیباترین آثار باستانی ایران است. این زیگورات پرستشگاهی است که ایلامی ها برای خدایان خود ساخته بودند. این بنای مربعی صدوپنج متر طول و عرض و 52 متر ارتفاع داشته است. اونتاش ناپیریشا شاه ایلام در قرن سیزده پیش از میلاد آن را ساخته است. بنا از آجر ساخته شده است و بر روی آجرهای آن نوشته های زیادی به خط ایلامی دیده می شود که بر روی آنها مطالبی تقریبا یکسان نوشته شده است.

زیگورات چغازنبیل پنج طبقه بوده و در طبقه بالا معبد اینشوشیناک قرار داشته است. او خدای ایلامی است که حافظ شوش پایتخت ایلامیان بوده است. مردم شوش باستان عقیده داشتند این خدا از این مکان به آسمان می رود و سپس به زمین باز می گردد. در تمام طول بنا آبراههایی دیده می شود ، شاید دلیل آنها حفاظت از بنا در مقابل بارانهای سیل آسای محل است. دورتادور بنا سنگفرش است و در بعضی از سنگفرشها آثار جای پای بچه دیده می شود.

دلیل آن تاکنون نا معلوم است. در شمال غربی بنا پناهگاههای کوچکی دیده می شوند که مربوط به خدای ایلامی ایشنیکراب است. درون محوطه یک ساعت خورشیدی بزرگ نیز دیده می شود.