حضرت صادق (ع)

نویسنده: فضل الله کمپانی
ناشر: دارالکتاب الاسلامیه
زبان کتاب: فارسی
تعداد صفحه: 274
اندازه کتاب: وزیری گالینگور - سال انتشار: 1352 - دوره چاپ: 1

کمیاب - کیفیت: درحد نو ~ نو

مروری بر کتاب

ابو عبدالله جعفر بن محمد بن علی بن حسین بن علی بن ابیطالب (83 - 148 ق) امام ششم از ائمه مذهب شیعه اثنی عشری است. مدت امامت آن حضرت 34 و عمر حضرت 65 سال بوده است. آن حضرت در سن ۳۱ سالگی به امامت رسید. امامت او همزمان با سال‌های پایانی حکومت بنی امیه و سال‌های آغازین حکومت بنی عباس بود.

از آنجا حکومت بنی امیه در این سالها رو به ضعف و سقوط می رفت و بنی عباس نیز استقرار پیدا ننموده بودند و علاوه بر آن در ابتدای حکومت خود برای جلب نظر بیشتر منش سرکوب را نداشتند، به امام صادق علیه السلام فرصتی دست داد که برای سایر ائمه علیهم اسلام پیش نیامده بود و آن حضرت توانست با استفاده از این فرصت نهضت علمی و فرهنگی بزرگی را شروع نماید و پایه های علمی مکتب شیعه را محکم کند تا جایی که از مذهب شیعه اثنی عشری با عنوان "مذهب جعفری" و از آن حضرت با عنوان رئیس این مذهب یاد می شود.

درباره شخصیت علمى امام صادق علیه السّلام شواهد فراوانى وجود دارد.حضرت در میان اهل سنت، از نظر روایت حدیث و فقاهت و افتاء، از موقعیت شامخى برخوردار بوده به طورى که او را از شیوخ مسلّم ابو حنیفه و مالک بن انس و شمار فراوانى از محدثان بزرگ زمان خود به شمار آورده‌اند. مالک بن انس رئیس مکتب فقهی مالکی از جمله کسانى است که مدتى در محضر امام صادق علیه السّلام تلمذ کرده است.

ابن حجر هیتمى نیز در مقام تمجید از شخصیت علمى امام اشاره به این نکته دارد که افرادى چون یحیى بن سعید، ابن جریح، مالک، سفیان ثورى، ابو حنیفه و شعبه و ایوب فقیه از آن حضرت نقل روایت نموده‌ اند.

امام صادق (ع) سه سال از خلافت عبد الملک، نه سال و هشت ماه از خلافت ولید بن عبد الملک، سه سال و سه ماه و پنج روز از خلافت سلیمان بن عبد الملک، دو سال و پنج ماه از خلافت عمر بن عبد العزیز، چهار سال و یک ماه از خلافت یزید بن عبد الملک، بیست سال از خلافت هشام بن عبد الملک، یک سال از خلافت ولید بن یزید، شش ماه از خلافت یزید بن ولید را درک کرد. پس از آن به دلیل آشفتگى و هرج و مرج فراوان عملا خلیفه‌اى از امویان وجود نداشت، و سرانجام در سال 132 هجرى خلافت اموى پایان یافت.

امام صادق همه این ادوار را در شرایطى گذراند، که خود و خاندانش تحت کنترل جاسوسان و در فضایى از مراقبت قرار داشتند، و این مراقبت ناشى از تهمت هایى بود که دشمنان اهل بیت به قصد تقرب به دشمنان آن خاندان ساخته و پرداخته بودند.

او مى‌دید که عده‌اى از پیشوایان شیعى به قتلگاه فرستاده مى ‌شدند و عده‌اى زندانى مى ‌شدند، و بقیه نیز تبعید مى ‌گشتند. طى نوزده سال بدگویى از جدش على (ع) را به گوش مى‌ شنید و انتقام‌گیرى از خاندانش را به چشم مى ‌دید. مى‌ دید که برخى از فرمانداران مدینه روزهاى جمعه علویان را در نزدیک منبر جمع مى ‌کردند تا دشنام و ناسزاگویى به على (ع) و آل على را بشنوند. تا اینکه به سال 99 هجرى عمر بن عبد العزیز به خلافت رسید و دشنام‌گویى به على (ع) را پایان داد