حزب کمونیست شوروی بر سریر قدرت

حزب کمونیست شوروی بر سریر قدرت

نویسنده: ن‌. روتیچ‌
مترجم: فیح الله دیده بان
ناشر: فروردین
زبان کتاب: فارسی
تعداد صفحه: 450
اندازه کتاب: وزیری گالینگور - سال انتشار: 1356 - دوره چاپ: 2

کمیاب - کیفیت : درحد نو ~ نو ؛ با گالینگور صحافی شده

مروری بر کتاب 

یا‌دداشتها‌ئی‌ از تا‌ریخ‌ حزب‌ کمونیست‌ شوروی 1917-1975

حزب کمونیست اتحاد جماهیر شوروی سوسیالیستی نامی بود که بازماندگان جناح بلشویک حزب سوسیال دموکرات کارگری روسیه از ۱۹۵۲ تا ۱۹۹۱ بر خود اطلاق می‌کرد. اما واژهٔ «حزب کمونیست» از سال ۱۹۱۸ که بلشویک‌ها نام خود را «حزب کمونیست تمام روسیه (بلشویک‌ها)» نام‌گذاری کردند در ترکیب اسم این حزب بود. در ۱۹۲۵ این حزب نام خود را به «حزب کمونیست تمام اتحادیه (بلشویک‌ها)» تغییر داد و بالاخره در ۱۹۵۲ نام حزب «کمونیست اتحاد جماهیر شوروی سوسیالیستی» برگزیده شد.

پس از گشایش انترناسیونال سوم یا کمینترن در ۱۹۱۹، اصل سانترالیسم دموکراتیک که از تئوری مارکسیسم-لنینیسم ناشی می‌شد و در این حزب حاکم بود بر سایر اعضای کمینترن نیز حاکم شد و بر مبنای آن احزاب کمونیست مشابه در سراسر جهان تشکیل شدند.

نهاد منسوب‌کنندهٔ حزب کمونیست، کنگرهٔ حزب بود که ابتدای هر سال جلسه داشت اما بعدها و به‌خصوص در زمان استالین این جلسات کم‌تر برگزار شد. کنگرهٔ حزب کمیته مرکزی را انتخاب می‌کرد و کمیته مرکزی دفتر سیاسی را انتخاب می‌کرد. در زمان استالین قدرت‌مندترین پست در حزب دبیرکل حزب کمونیست اتحاد شوروی بود که توسط دفتر سیاسی انتخاب می‌شد. در سال ۱۹۵۲ عنوان دبیرکل به دبیر اول و دفتر سیاسی به هیئت رئیسه تغییر نام داد اما در سال ۱۹۶۶ برژنف نام‌ها را به صورت نخست برگرداند.

از نظر تئوری قدرت اصلی حزب را کنگرهٔ حزب داشت اما در عمل و به‌خصوص پس از درگذشت ولادیمیر لنین قدرت به دست دبیرکل افتاد. در سطوح پایین‌تر هرم سازمانی توسط کمیته‌های حزبی (پارت‌کوم‌ها) مدیریت می‌شد. صدر هر پارت‌کوم «دبیر پارت‌کوم» بود که توسط اعضا انتخاب می‌شد. در مراحل بالاتر کمیته‌ها به همین ترتیب نام‌گذاری می‌شدند. در سطح رایون‌ها، رای‌کوم، در سطح ابلاست، اوب‌کوم، و در سطح شهرها گورکوم و بدین ترتیب. پایین‌ترین سطح هر حزب سلول حزبی بود. رهبری هر سلول «دفتر حزب» نامیده می‌شد. دفتر حزب (پارت‌بورو) توسط دبیرخانهٔ دفتر که انتخابی بود ریاست می‌شد.