جنگلها و گسترش کویرهای ایران

جنگل ها و گسترش کویرهای ایران

نویسنده: حسین مکی
ناشر: آینده
زبان کتاب: فارسی
تعداد صفحه: 280
اندازه کتاب: وزیری گالینگور پارچه ای - سال انتشار: 1367 - دوره چاپ: 1

کیفیت : نو ؛ نوشته روی جلد پاک شده

مروری بر کتاب

نقد و تحقیق تاریخی و اجتماعی ؛ در رابطه با جامعه و فساد دولتها

با وجود فواید بی‌شمار جنگل‌ها برای بشر تعدادی از افراد ناآگاه یا سودجو با اقدامات نسنجیده و غیرحرفه‌ای خود موجبات نابودی جنگل‌ها را فراهم می‌کنند و ضمن آسیب رساندن به اکوسیستم، کشور نیز از این منابع حیاتی محروم می‌شود.

بیابانها بخشی از مناطق خشک محسوب می‌شوند و ویژگی‌های عمده آنها کمبود بارش و تبخیر شدید است.

ویژگی‌های آب و هوای مناطق خشک 
1- بارندگی کم و نامنظم است.
2- مقدار باران در سالهای مختلف متفاوت است و ممکن است چندین سال بارندگی نشود.
3- بارندگی‌ اغلب شدید و به صورت رگبار سالانه است.
4- مقدار تبخیر بیشتر از بارندگی سالانه است.
5- وزش باد شدید و علاوه بر حمل ذرات گردو غبار بر خشکی هوا می‌افزاید.

بیابان واقعی:
جایی است که میزان بارندگی سالانه آن کمتر از50 میلیمتر باشد و آن منطقه یا فاقد گیاه یا پوشش گیاهی خیلی فقیر است.

کویر: 
بخشی از بیابان است که دارای خاکهای ریز و تحت تاثیر نمک زیاد است.
سطح آب زیر زمینی در آنجا بالا است.

پلایا:
کویری که زمستانها تبدیل به دریاچه شده و در فصول خشک تبدیل به پهنه‌های وسیع نمک می‌شود بیابان واقعی درایران لوت است که یکی‌ از خشک ترین و گرم‌ترین نقاط جهان می‌باشد. حداکثر مطلق درجه حرارت در سایه بیش از 59 درجه است. وسعت آن حدود 80000 کیلومتر مربع است. بیشتر بیابانها در عرض 27 دقیقه و 23 درجه شمالی و جنوبی جهان است که در نیکره‌ی شمالی از مجاورت اقیانوس اطلس تا حدود چین است که شامل صحرای بزرگ آفریقا، بیابان عربستان، بیابان ایران، ترکمنستان، گبی مغولستان و تهر عربستان می‌باشد.

علل ایجاد بیابانها:
1- گرم شدن زیاد منطقه بر اثر تابش خورشید 
2- فشار زیاد جنب حاره 
3- جریان‌های سرد
اقیانوسها در خاک بدون گیاه 18 تن در هکتار، در چراگاه 1 تن در هکتار در زمین کشاورزی 7/0 تن در هکتار و در جنگل 1/0 تن در هکتار فرسایش خاک وجود دارد. از فرسایش غیر طبیعی خاک چرای بی‌رویه دامها، شخم زدن نا مناسب خاک، تخریب جنگل ها، بهره‌برداری بیش از حد از خاک، شور شدن خاک را می‌توان نام برد.

بیابان زایی عوارض گوناگونی دارد:              
1- تهدید حاصلخیزی خاک ( شور شدن اراضی)
2- مدفون شدن آبادی‌ها در زیر توده‌های شن و ماسه مانند روستاهای سفید آب و رحمت آباد در استان اصفهان 
3- بالا آمدن بستر رودها بر اثر ورود ماسه‌ها 
4- پر شدن کانالهای آبرسانی و قنوات 
5- وارد شدن صدماتی به تاسیسات نظامی و صنعتی 
6- مسدود نمودن جاده‌‌های ارتباطی و خطوط راه آهن 
7- آلوده شدن محیط زیست و در خطر افتادن سلامتی اهالی
مقابله با بیابان‌زایی 
از سال 1346(ه.ش) در ایران مالچ پاشی و از سال 1349 در استان اصفهان اقداماتی جهت جلوگیری از بیابان زایی و احیاء مناطق خشک و تثبیت ماسه‌های روان صورت گرفت اقداماتی از قبیل نهال کاری، بذر پاشی، جمع آوری بذر، مالچ پاشی، قرق، ایجاد مانع، اقدامات پیش گیرانه.

فهرست

نقش جنگل و درخت در حیات آدمی
جنگلهای ایران
عوامل طبیعی و انسانی تخریب جنگلها
تبدیل اراضی جنگلی و تصاحب غاصبانه جنگلها
انگیزه های پیدایی کویرها و علل گسترش آنها
بادشکن های طبیعی و مصنوعی و تثبیت شنهای روان و جلوگیری از گسترش کویر