زایش تفکر و مراحل رشد و بلوغ هر تحولی نو ، اصولا از کشورهای پیشرفته آغاز می شود. سرعت و جهت حرکت هر نوع تحولی در این کشورها به سه دلیل یعنی : دسترسی به دانش ، نیروی انسانی کارآمد متخصص و سرمایه ، بسیار بیشتر و عمیق تر است. حُسن اصلی فراهم سازی چنین امکانی در این جوامع ضرورت وجود شرایط تفکر خلّاق ، بدیع و استقبال مراجع تصمیم گیری از آنهاست .

نیک می دانیم که تحولات اجتماعی با توجه به خِرد جمعی جامعه می تواند حرکتی رو به جلو و یا عقب داشته باشد. لزوما هر نوع تحول اجتماعی رخ داده ، مثبت و سازنده ، تعریف نمی شود. جهت گیری های مغرضانه می تواند تحولات اجتماعی را عقیم و یا ناکارآمد سازد.

مسئله دولت اکنون ، خواه از نظر تئوری و خواه از نظر عملی و سیاسی اهمیت ویژه ای کسب می کند. جنگ امپریالیستی ، پروسه تبدیل سرمایه داری انحصاری به سرمایه داری انحصاری دولتی را به منتها درجه سرعت و شدت داد. ستمگری سهمگین نسبت به توده های زحمتکش که از طرف دولتی اعمال می گردد که روزبروز با اتحادیه های همه توان سرمایه داران بیشتر در می آمیزد ، دم به دم سهمگین تر می شود. کشورهای پیشرو برای کارگران بدل به زندانهای نظامی با اعمال شاقه می شوند ؛ منظور عقبگار این کشورهاست.

دهشت ها و مصائب بی سابقه جنگ ، جنگی که طولانی شده است ، وضع توده ها را تحمل ناپذیر کرده و بر آتش خشم آنان می افزاید. انقلاب بین المللی پرولتاری آشکارا اوج می گیرد. مسئله روش این انقلاب نسبت به دولت اهمیت عملی کسب می کند.

عناصر اپورتونیسم ، که در نتیجه ده ها سال تکامل نسبتا صلح آمیز انباشته شده ، جریان سوسیال شوینیسم را بوجود آورده که در احزاب رسمی سوسیالیستی تمام جهان حکمرواست. صفت ممیزه این جریان (مرکب از پلخانف ، پوترسف ، برشکوفسکایا ، روبانوویچ و سپس به شکل اندک پوشیده آقایان تسره تلی ، چرنف و شرکاء در روسیه ، شیدمان ، لژین ، داوید و غیره در آلمان ، رنودل ، گد ، واندرولد در فرانسه و بلژیک ، هایندمان و فابین ها در انگلستان و غیره و غیره) ، که در گفتار سوسیالیسم و در کرداد شوینیسم است ، عبارتست از دمسازی رذیلانه و چاکرانه "پیشوایان سوسیالیسم" نه تنها با منافع بورژوازی ملی خودی ؛ بلکه بخصوص با منافع دولت خودی ؛ زیرا مدتهاست اکثریت دول به اصطلاح معظم ، یک رشته از اقوام خرد و ناتوان را استثمار می کنند و تحت اسارت خود دارند.