جزایر بحرین ؛ بررسی حقوقی و دیپلماتیک مناقشه ایران و انگلیس

جزایر بحرین

نویسنده: فریدون آدمیت
مترجم : علیرضا پلاسید
ناشر: گستره
زبان کتاب: فارسی
تعداد صفحه: 298
اندازه کتاب: وزیری سلفون - سال انتشار: 1394 - دوره چاپ: 1

مروری بر کتاب

بررسی حقوقی و دیپلماتیک مناقشه ایران و انگلیس

این اثر که یکی از معدود آثار منتشرنشده فریدون آدمیت است، فصلی کوتاه از تاریخ دورودراز روابط سیاسی میان ایران و انگلستان و کوششی است برای بررسی سیاست انگلستان از آغاز سده نوزدهم در خلیج فارس، با توجه ویژه به جزایر بحرین، و دستیابی به نتایجی مشخص درباره اعتبار ادعاهای ایران و انگلیس نسبت به این جزایر در پرتو اصول پذیرفته شده حقوق بین الملل....

سابقه حضور استعماری انگلیس در خاورمیانه و خلیج فارس به اوایل قرن 19 بازمی گردد. در سالهای 1820 در بحبوحه جنگ های ایران با روسیه، دولت انگلستان به بهانه مبارزه با دزدهای دریایی سواحل جنوبی خلیج فارس را اشغال نموده و با حکام محلی قرارداد تحت الحمایگی امضاء کرد.

اگر چه در دوران گذشته ازجمله صفویه انگلیسی ها در ایران حضور داشته اند، اما در آن زمان به علت اقتدار دولت مرکزی فقط به کار تجارت اشتغال داشتند و در زمان قاجاریه و تضعیف ایران به خاطر جنگ با روسیه است که انگلستان از فرصت پیش آمده جهت اشغال نظامی برخی مناطق خلیج فارس که تحت نفوذ ایران بودند، استفاده کرد.

انگلستان در راه سلطه کامل خود بر منطقه در سال های آخر قرن 19، ضمن سایر اقدامات، از سیاست «تفرقه بینداز و حکومت کن» استفاده می کرد و با تشدید اختلافات مرزی بین شیخ نشین ها، باعث تضعیف هرچه بیشتر آنها می شد. و اوضاع منطقه را متشنج می کرد.در این مرحله انگلستان توانست، شیخ نشین های بحرین، قطر، دبی، شارجه، ابوظبی، مسقط، عمان و... را به زیر سلطه خود درآورد.

سپس در طی نیمه دوم قرن 19، انگلستان بعد از تثبیت موقعیت خود در شیخ نشین های خلیج فارس کوشش بیشتری در جهت تضعیف دولت ایران و عثمانی به عمل آورد و با تحمیل جنگ های متعدد به این دولتها و انتزاع سرزمین های مختلف از آنها، توانست سلطه و نفوذ خود را هر چه بیشتر در این دو کشور گسترش دهد.