جبهه ملی ایران ؛ از پیدایش تا کودتای 28 مرداد

جبهه ملی ایران

نویسنده: کورش زعیم
ناشر: تاخ - کتابخانه ایرانمهر
زبان کتاب: فارسی
تعداد صفحه: 325
اندازه کتاب: رقعی - سال انتشار: 1378 - دوره چاپ: 1 

کیفیت : نو ؛ لبه جلد کتاب سائیدگی مختصری دارد

مروری بر کتاب 

مصور

از پیدایش تا کودتای 28 مرداد

نام جبهه ملی نخستین بار بر گروهی گذاشته شد که همراه دکتر مصدق برای اعتراض به آزاد نبودن انتخابات دوره شانزدهم مجلس شورای ملی در دربار تحصن کردند.

هیات مؤسس جبهه ملی ۱۹ نفر بودند که عبارت‌اند از: محمد مصدق، احمد ملکی (مدیر روزنامه ستاره)، محمدحسن کاویانی، دکتر کریم سنجابی، احمد زیرک‌زاده، عباس خلیلی (مدیر روزنامه اقدام)، عمیدی نوری (مدیر روزنامه داد)، سید علی شایگان، شمس‌الدین امیرعلایی، سید محمود نریمان، ارسلان خلعتبری(شهردار تهران سال۱۳۳۰)، غروی، ابوالحسن حائری‌زاده، حسین مکی، مظفر بقائی، عبدالقدیر آزاد، محمدرضا جلالی نائینی (مدیر روزنامه کشور)، حسین فاطمی، مشاراعظم. هنگام کودتای ۲۸ مرداد از این گروه تنها ۳ یا ۴ نفر با مصدق بودند.بقیه یا کنار رفتند و یا آشکارا علیه جنبش ملی ایران قیام کردند و به کودتا پیوستند.

با پیوستن حزب ایران و سازمان پان ایرانیسم، حزب پان ایرانیست به رهبری پزشکپور، نهضت خداپرستان سوسیالیت (حزب مردم ایران) به رهبری حسین راضی و محمد نخشب و حزب ملت ایران به رهبری داریوش فروهر و بعدها برخی از هواداران خلیل ملکی، جبهه ملی به صورت مهم‌ترین سازمان سیاسی ملی‌گرای ایران در جریان نهضت ملی شدن نفت در آمد. پس از کودتای ۲۸ مرداد ۱۳۳۲ و دستگیری رهبران وفادار به دکتر مصدق فعالیت این جبهه متوقف شد. اگرچه بعضی از فعالان آن در نهضت مقاومت ملی به مبارزه با حکومت ادامه دادند....

در چهاردهم اسفند ماه سال ۱۳۴۵ آفتاب زندگی، رادمردی شریف و میهن پرستی بنام که زمانی توانسته بود پشت چرچیل پیر سیاست انگلستان را که مدعی بود آفتاب در سرزمینهای تحت سلطه اش غروب نمیکند بخاک بمالد، غروب کرد.
دکترمصدق که طرفدار موازنه ی منفی بود با نهایت شهامت لایحه ای را در مجلس شورای ملی مطرح و به تصویب رساند که واگذاری هرگونه امتیاز نفت به کشورهای بیگانه را بدون تصویب مجلس منع می کرد.

کوتاه زمانی پس از تصویب این لایحه، دکتر مصدق بعنوان نخست وزیر ایران انتخاب شد و رسماً مبارزه در راه کوتاه کردن دست استعمارگران از منابع ملی ایران را آغاز کرد و با انجام خلع ید از شرکت سابق نفت انگلیس و ایران در جنوب کشور و ملی کردن شیلات در شمال کشور که در دست همسایه شمالی بود منابع بزرگ اقتصادی را از دست بیگانگان بدر آورد. سرانجام دکتر مصدق را در یک دادگاه نظامی  به سه سال زندان و پس از آن تبعید در دهکده احمدآباد محکوم کردند و تا پایان عمر در آن دهکده در شرایط تبعید بسربرد.

او در اواخر عمر به سرطان حنجره مبتلا شد و اصرار افراد خانواده اش برای اعزام او به یک کشور اروپایی برای معالجه اش را نپذیرفت چون آن را توهینی به پزشکان باشرف میهن میدانست و گفت: “اگر قرار است بمیرم بگذارید در ایران بمیرم”.

ﺟﻤﺎﻝ ﻋﺒﺪﺍﻟﻨﺎﺻﺮ ﺭﻫﺒﺮ ﻓﻘﻴﺪ ﻣﺼﺮ ﻭﻗﺘﻰ ﻛﻪ ﻛﺎﻧﺎﻝ ﺳﻮﻳﺰ ﺭﺍ ﻣﻠﻰ ﻣﻴﻜﻨﺪ درﺟﻮﺍﺏ ﺃﻳﺪﻥ که گفته بود( ؛ سرﻭﺍﻥ ﻧﺎﺻﺮ، ﻣﻴﺪﺍﻧﻰ ﻛﻪ ﺍﻧﮕﻠﺴﺘﺎﻥ ﺷﻴﺮ ﺍﺳﺖ ﺑﺎ ﺩﻡ ﺷﻴﺮﺑﺎﺯﻯ نکن ! ﺍﻳﻦ ﺟﻤﻠﻪ ﺭﺍ ﻣﻰﮔﻮﻳﺪ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺍﻭﻟﻴﻦ ﺻﻔﺤﻪ ﻛتاﺏ ﻭﻯ ﺑﻨﺎﻡ ﺑﺮﻳﺪﻥ ﺩﻡ ﺷﻴﺮ ﭼﺎﭖ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ که  ﺩﺭ ﺍﻳﻨﺠﺎ ﻋﻴﻦ ﺍﻳﻦ ﺟﻤﻠﻪ ﺭﺍ ﺑﺮﺍﻯ ﺷﻤﺎ ﻣﻲ ﺁﻭﺭﻡ :
 ﺑﻪ ﺁﻧﺘﻮﻧﻰ ﺃﻳﺪﻥ ﮔﻔﺘﻢ :
ﻛﺪﺍﻡ ﺷﻴﺮ ؟! ﺑﺎ ﻣﻠﻰ ﻛﺮﺩﻥ ﻛﺎﻧﺎﻝ ﺳﻮﻳﺰ ، ﻣﻦ ﺩﻡ ﺍﻳﻦ ﺷﻴﺮ ﺍﻧﮕﻠﻴﺲ ﺭﺍ ﺑﺮﻳﺪﻡ ﻭ ﻭﻗﺘﻰ ﺩﺭ ﺣﺎﻝ ﺑﺮﻳﺪﻥ ﺩﻣﺶ ﺑﻮﺩﻡ ﻫﻴﭻ ﺗﻜﺎﻧﻰ ﻧﻤﻴﺨﻮﺭﺩ! ﻧﮕﺎﻫﺶ ﻛﻪ ﻛﺮﺩﻡ ﺩﻳﺪﻡ ﺍﻳﻦ ﺷﻴﺮ ﻣﺮﺩﻩ ﺍﺳﺖ، ﺍﺳﺘﺎﺩ ﺑﺰﺭﮒ ﻣﻦ ﺩﻛﺘﺮ ﻣﺤﻤﺪ ﻣﺼﺪﻕ ﺑﺎ ﻣﻠﻰ ﻛﺮﺩﻥ ﻧﻔﺖ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﭼﻨﺪ ﺳﺎﻝ ﻗﺒﻞ ﺍﻳﻦ ﺷﻴﺮ ﺭﺍ ﻛﺸﺘﻪ ﻭ ﺩﻧﺪﺍﻧﻬﺎﻳﺶ ﺭﺍ ﻫﻢ ﻛﺸﻴﺪﻩ ﺑﻮﺩ ﻭ ﻣﻦ ﻓﻘﻂ ﺩﻡ ﻳﻚ ﺷﻴﺮ ﻣﺮﺩﻩ ﺑﻰ ﺩﻧﺪﺍﻥ ﺭﺍ ﺑﺮﻳﺪﻡ.

فهرست 

مجلس چهاردهم
مجلس پانزدهم
بحران نفت
پیدایش جبهه ملی ایران
سازماندهی جبهه ملی ایران
ترکیب جبهه ملی
جبهه ملی در کمیسیون نفت
نخستین دولت جبهه ملی
نخست وزیری دکتر مصدق
مصدق و سازمان ملل متحد
فراکسیون نهضت ملی
کودتای 28 مرداد 1332
آخرین دفاع دکتر مصدق در دادگاه نظامی
چند عکس از دکتر مصدق و صحنه‌هایی از مبارزات نهضت ملی