- موجودی: موجود
- مدل: 140815 - 83/4
- وزن: 0.80kg
جایگاه مسجد در نظام حکومتی
نویسنده: سیداحمد قاضی
ناشر: آبسان واژه
زبان کتاب: فارسی
تعداد صفحه: 400
اندازه کتاب: وزیری گالینگور - سال انتشار: 1395 - دوره چاپ: 1
مروری بر کتاب
مسجد، محل تجمع مردم، مرکزی برای اطلاع رسانی و پخش اخبار مهم، نقش ویژه‌ای را از زمان‌های گذشته تا حال ایفا کرده است که مصداق بارز آن در جریان انقلاب شکوهمند اسلامی ایران دیده شد. اصولاً دین مقدس اسلام از این جهت که به مناسبت‌های مختلف مردم را فرا می‌خواند، در میان ادیان دیگر برجستگی خاصی دارد.
اهمیت این مرکز، به ویژه در زمان صدر اسلام که از جهت اطلاع رسانی فاقد رسانه‌های گروهی بود، اهمیت بسیاری داشت، زیرا در همین اجتماعات، رهبران دینی فرصت را مغتنم می‌شمرند و به مناسبت‌های گوناگون راهنمایی‌های لازم به اطلاع عموم می‌رسد. هم اکنون نیز در بسیاری از کشور‌های اسلامی مساجد از جهت پخش خبرهای مربوط به جنبش‌های مردم و نهضت اسلامی نقش چشمگیری دارند.
همان گونه که مسجد به منزله‌ی پایگاه قضایی مورد استفاده قرار می‌گرفت، جایگاه مناسبی برای حسبه ـ از دیدگاه سازمان‌های اداری جدید بخشی از وظایف شهرداری، شهربانی و دادستانی را در بر می‌گیرد ـ به شمار می‌آمد. برای مثال، محتسب در قاهره یک روز در میان و در یکی از دو مسجد جامع آن شهر، برای رسیدگی به امور شهری حضور می‌یافت.
در زمان رسول اکرم (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم)، مسجد نقش عمده‌ای در امور قضایی داشت و بسیاری از مسائل حقوقی مردم با همت آن حضرت (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) در مسجد رسیدگی می‌شد. در دوره‌ی خلفای راشدین این شیوه همچنان معمول بود، چنانکه در گوشه‌ای از مسجد کوفه، به نام «دکة‌القضا» حضرت علی (علیه‌السّلام) برای رسیدگی به کارهای حقوقی و قضایی مردم به محکمه‌ی قضاوت می‌نشستند. لذا در سرزمین‌های اسلامی داوری، مبنایی داشت، و قضات مذهبی عهده دار این مهم بودند و تشکیلات خاص و مکان ممتازی به جز مسجد، برای قضاوت ضرورتی نداشت.
در دوره‌ی خلفای فاطمی، ساختمان ضمیمه‌ی شمال شرقی مسجد عمر برای سکونت قاضی القضات اختصاص یافت. روز‌های شنبه و دوشنبه قاضی القضات در ملا عام به قضاوت می‌پرداخت. در زمان یاقوت نیز قاضی القضات شهر بغداد احکام قضایی‌اش را در مسجد صادر می‌کرد. همچنین قاضی شهر دمشق در مسجد اموی رواق مخصوصی برای قضاوت داشت. چنین روشی در بسیاری از شهر‌های مهم کشور‌های اسلامی معمول بودپ
