جامعه شناسی تربیتی

جامعه شناسی تربیتی

نویسنده: امیل دورکیم
مترجم: محمد مشایخی
ناشر: شرکت سهامی انتشار
زبان کتاب: فارسی
تعداد صفحه: 488
اندازه کتاب: وزیری گالینگور - سال انتشار: 1381 - دوره چاپ: 1

مروری بر کتاب

اميل دوركيم جامعه‌شناسی نامدار و در عين حال يكی از «پيش‌كسوتان» پداگوژی فرانسه به‌شمار می‌رود. او به هنگام حيات، با آموزش خويش سيمای پداگوژی فرانسه را نشان و مشخص كرد؛ سپس با كتاب‌های خود بر آن تأثير نهاد: تربيت و جامعه‌شناسی، تربيت اخلاقی و سرانجام تحول پداگوژی در فرانسه، كه پس از مرگش به لطف حُسن استقبال  منتشر گشتند.

پس، طبيعی و ضروری بود مربيان امروزين بتوانند به‌آسانی به مهم‌ترين متن‌های او دسترسی داشته باشند. بنابراين، بايد از ابتكار انتشارات دانشگاهی فرانسه در طبع مجدد تربيت و جامعه‌شناسی، چهل سال پس از انتشار آن در سال ۱۹۲۲، كه اكنون ديرزمانی است در كتاب‌فروشی‌ها ناياب گرديده خرسند بود. اين كتاب كوچك گران‌قدر، كه حاصل چهار پژوهش است و تاريخ‌شان به نخستين سال‌های سده ما بازمی‌گردد، به خواننده شتاب‌زده مزيت ايجاز و دسترسی آسان به مسائل و امور را عرضه می‌دارد. ولی، بيش از هر چيز، دارای اين سزاواری بزرگ، يعنی ارائه‌گر افكار عمده دوركيم است.

دورکیم با عنوان «بررسی خرده گیرانه»، و با نقد و واکاوی اندیشه های پیشینیان، سخن خویش را آغاز می کند. بر آن است که پیش از او، تربیت را مجموعه ای از تأثیرها که طبیعت یا دیگر آدمیان بر هوش و اراده ی ما اعمال می کنند تعریف کرده اند. استوارت میل ، تربیت را هر آن چیزی می داند که هدفش نزدیک ساختن ما به کمال طبیعت مان است.

نیروهای تأثیرگذار، نه تنها آدمیان دیگر، بل که قانون، شکل های حکومت، فن های صنعتی، و پدیده های طبیعی مستقل از اراده ی آدمی، هم چون آب وهوا، خاک و موقعیت محلی هم هست. دورکیم چنین تعریفی را آشفته می داند، که در پی آن است تا پدیده هایی سراسر ناموزون را زیر واژه ای واحد گرد آورد؛ و می گوید میان تأثیر پدیده ها بر آدمیان، از بابت شیوه ها و نتیجه ها، با تأثیر برگرفته از خود آدم ها بر یک دیگر، فاصله و دگربود بسیار وجود دارد. و هم چنین، میان تفاوت هم-روزگاران بر یک دیگر، با تأثیر بزرگسالان بر جوان ترین ها، دگربودگی هست.