پارسیان در آموزش اخلاقیات به فرزندان خود بسیار مصر بودند. آموزگاران در تعلیم کودکان، تلقین فضائل به آن‌ها و آماده کردن آنان برای زندگی را مدنظر داشتند. موضوع عدالت یکی از بزرگ‌ترین اصول تربیت به‌شمار می‌رفت. از اصول دیگر، راستی و راست‌گویی بود، چنانچه کتیبه‌های به جای مانده از پادشاهان آن عصر، حاکی از اهتمام به این موضوع است.

صفت دیگر وفاداری و حق‌شناسی بود و این حق‌شناسی نسبت به آموزگار مقدم بر همه بود و نسبت به والدین هم باید رعایت می‌شد. بالاتر از همه نسبت به آفریدگار و خالق روشنی که بر همه حق عظیم آفرینش و راهنمایی دارد. پیران در تربیت کودکان قبل از همه چیز به فواید اتحاد و اجتماع توجه داشتند. از دیگر قواعد تربیت، اعتدال بود و برای رسوخ این قاعده در اذهان کودکان مثال‌های بسیار می‌آوردند و خود آموزگاران عملاً، میانه‌روی را رعایت می‌کردند و رفتار خود را در معرض قضاوت افکار می‌گذاشتند تا کودکان از همین سن از افراط و تفریط بپرهیزند. موضوع دیگر اطاعت و فرمانبرداری بود. همچنین مواسات و قناعت در خوراک از دیگر اصول تربیتی به‌شمار می‌رفت....

تربیت معانی و مفاهیم گوناگون دارد که در موارد مختلف برحسب احتیاج می توان به کار برد. در اصول آموزش و پرورش، آن را عبارت از تغییری که آدمی در نفس خویش یا دیگری احداث کند می نامند. در روان شناسی عبارت است از:
رشد طبیعی و تدریجی و هماهنگ تمام نیروها و استعدادهای بشری که در نهاد او موجود است و هرجامعه برای تامین نظارت و تسلط خود بر فرد به عمل می آورد....

نگارنده در آغاز تعریفی از تربیت و تاریخ آن به دست می‌دهد. سپس مشخصات فرهنگ ایران باستان، آموزش و پرورش این دوره و معایب روش آموزش و پرورش ایران باستان را بازگو می‌کند. هم‌چنین وضعیت آموزش و پرورش را از زمان اسلام تا حمله‌ی مغول، در عصر صفویه، بعد از صفویه تا زمان قاجار، در زمان قاجار، از حکومت ملی تا نظام نوین آموزش و نظام جدید آموزش و پرورش از سال 51 - 50 تا انقلاب فرهنگی بررسی می‌نماید.

هدف‌ها و اصول نظام جدید آموزش و پرورش ایران، ناظر بر دنیای جدید و نیازمندی‌های تازه‌ی آن می‌باشد. زیرا هرچه علوم و فنون، توسعه‌ی بیشتر حاصل می‌کند، به موازات آن تعلیمات فنی و حرفه‌ای روز به روز گسترش می‌یابد و تخصص، رواج بیشتری می‌یابد. تعلیمات تخصصی در رشد سریع و شایان توجه علوم و فنون، خصوصا در مورد تربیت کارکنان متخصص حد وسط و تکنسین‌ها که اقتصاد کشور در این مرحله‌ی تکامل به آن نیاز دارد...