تعزیه در ایران

تعزیه در ایران

نویسنده: صادق همایونی
ناشر: نوید شیراز
زبان کتاب: فارسی
تعداد صفحه: 1026
اندازه کتاب: وزیری گالینگور روکشدار - سال انتشار: 1380 - دوره چاپ: 2

کمیاب - کیفیت : درحد نو _ نو ؛ نوشته تقدیمی دارد

مروری بر کتاب

مصور

یکی از هنرهای ارزنده‌ی ملی کشور ما ایران به علل و جهاتی در بوته‌ی فراموشی قرار گرفته، لازم دانستم اطلاعات خود را که در مدت چهل سال از شادروان اقبال‌آذر که نابغه‌ی صوت و موسیقی بود و از هر جهت شخص اول و استاد تعزیه بود کسب و به دقت یادداشت کرده‌ام، از اندیشه به نگارش درآورده تا آیندگان از قواعد و مبانی این هنر آگاه شوند.تعزیه که مجموعه‌ای از رنگ،شعر و موسیقی است؛ بیشتر برای مرگ اولیا و عزیزان از دست رفته اجرا می‌شود. نمایشی مذهبی که خیر و شر در آن مبارزه می‌کنند...

تعزیه (یا تعزیت) به معنی سوگواری، برپایی یادبود عزیزان از دست رفته، تسلیت، امر کردن به صبر و پرسیدن از خویشان درگذشته، خرسندی دادن و در برخی مناطق ایران مانند خراسان به معنای مجلس ترحیم است. اما آنچه به عنوان تعزیه مشهور است گونه‌ای از نمایش مذهبی منظوم است که در آن عده‌ای اهل ذوق و کارآشنا در جریان سوگواری‌های ماه محرم و برای نشان دادن ارادت و اخلاص به اهل بیت، طی مراسم خاصی بعضی از داستان‌های مربوط به واقعهٔ کربلا را پیش چشم تماشاچی‌ها بازآفرینی می‌کنند.

در تعزیه چون اهمیت خواندن هنرمندانهٔ اشعار بیش از روش اجرا و نمایش واقعه‌هاست، آن را -در قیاس با روضه‌خوانی- تعزیه‌خوانی نیز گفته‌اند. برگزاری تعزیه در ایران قدمتی طولانی دارد و هر ساله در بسیاری از شهرها با شور و حرارت خاصی برگزار می‌شود. در این کتاب با تاریخچه تعزیه در ایران آشنا می‌شویم. این کتاب شامل بخش‌هایی از تاریخ است که تا کنون کمتر به آن پرداخته شده و یا مورد غفلت واقع شده است. دانشجویان،‌ پژوهشگران،‌ هنرمندان و دیگر خوانندگان این کتاب نیز می‌توانند از آن به عنوان مرجعی برای تحقیقات و پدیدآوری آثار خود استفاده کنند.

تقریبا برای همه ما نام تعزیه و دهه اول محرم باهم گره خورده است، یکی علت است و دیگری معلول، هرجور حساب کنیم باید با هم بیایند و غیر از این انتظار نداریم....تعزیه در لغت به معنای سوگواری و عزاداری است و در تعریف عام‌تر به تئاترهای مذهبی که درباره واقع کربلا هستند، گفته می‌شود. نام اصلی تعزیه، شبیه خوانی یا شبیه‌گردانی است، یعنی اینکه افراد اجرا کننده، شبیه و بازی کننده نقش شخصیت‌های اصلی هستند. نکته‌ای که در این میان باید به آن اشاره کرد این است که تعزیه لزوما درباره امام حسین (ع) و واقعه کربلا نیست، نمایشنامه‌های تعزیه درباره موضوعات دینی و حماسی است مثل تعزیه حضرت ابراهیم، تعزیه امامان مختلف و حتی تعزیه خنده‌دار هم داریم.