تبعید خود خواسته

تبعید خود خواسته 

نویسنده: پیتر باگدانوویچ
مترجم: رحیم قاسمیان
ناشر: فاریاب
زبان کتاب: فارسی
تعداد صفحه: 181
اندازه کتاب: رقعی - سال انتشار: 1363 - دوره چاپ: 1

کمیاب : نو ؛ مهر دارد

مروری بر کتاب

مصور

زندگی و فیلم های فریتس لانگ

به جز در فرانسه، تعداد بسیار اندکی کتاب درباره ی فیلم های آمریکایی "فریتس لانگ" نوشته شده، گرچه این فیلم ها بیش از نیمی از آثار او را تشکیل می دهند. نظر عمومی اینست که (آن طور که در مقاله های "گوین لمبرت" در "سایت اند ساوند" (1955 آمده) "لانگ" پس از دو فیلم نخستش در هالیوود (خشم، شما فقط یکبار زندگی می کنید) افت کرده، با تنها جرقه هایی گه گداری از استعداد و شخصیت سابقش.

این گفته به همان اندازه سطحی، نادرست و کلیشه وار است که این نظریه که فیلم های بریتانیایی "هیچکاک" بهتر از فیلم های آمریکاییش است و یا این که "فورد" هیچ فیلمی به خوبی خبرچین نساخته است و یا "اورسون ولز" از همشهری کین به بعد هیچ چیز قابل بحثی عرضه نکرده است...

فریتس لانگ حتی به صرفِ در نظر گرفتنِ این واقعیت که زمانی چنین طولانی در دنیای فیلم­سازی مشغول به کار بوده است، مورد مطالعاتی جالبی است. او فعالیت سینمایی­‌اش را در سال 1916 با نوشتن فیلمنامه شلاق آغاز کرد و تا سال 1963 که نقش خود را در تحقیر ژان لوک گدار بازی کرد، در سینما فعال بود. آن‌چه در این بازه زمانی گنجانده شده است، پدید آمدنِ فیلم صامت به عنوان یک فرم هنریِ پذیرفته­ شده، فعالیتِ سازنده پودوفکین و آیزنشتاین روی تدوین و مونتاژ، و ظهور صدا، رنگ و پرده عریض است.

به لحاظ سیاسی، این بازه زمانی سال­های پس از جنگ جهانی اول، ظهور توتالیتاریسم، جنگ جهانی دوم و آغاز عصر اتم را در بر می‌گیرد. حتی اگر صرفاً می‌خواستیم تأثیر تحولاتِ تکنیکی و اجتماعیِ اتفاق­افتاده در این دوران را بر فیلم­ های یک تکنسینِ میان­مایه هم بررسی کنیم، با موضوعی جذاب رو به ­رو بودیم؛ چه برسد به لانگ که هنرمندی است بزرگ که فیلم­ هایش از صرفِ مهارت تکنیکی فراتر می‌روند. و با این همه، نکته کنجکاوی­ بر‌انگیز در مورد لانگ آن است که علی‌رغم تمام تحولاتی که او با آن­ها روبه­رو شد و از سر گذراند، فیلم­ هایش واقعاً تغییر چندانی نکردند. این فیلم­ ها از مرگِ خسته (1921، اولین موفقیت اصلی لانگ) تا هزار چشم دکتر مابوزه (1960، آخرین فیلمی که او ساخت)، پیوستگی چشم­گیری از نظر مضمون و سبک دارند.