تاریخچه حزب دموکرات فارس

تاریخچه حزب دموکرات فارس

نویسنده: علیمراد فراشبندی
ناشر: اسلامی
زبان کتاب: فارسی
تعداد صفحه: 256
اندازه کتاب: رقعی - سال انتشار: 1359 - دوره چاپ: 1

کمیاب - کیفیت : درحد نو _ نو ؛ بر روی جلد اصلی با گالینگور صحافی مجدد شده

مروری بر کتاب

مصور

چون تا این تاریخ احدی به‌فکر نگارش و روشن ساختن این قسمت از تاریخ معاصر ایران که دورنمائی عبرت‌آمیز از اوضاع هفتاد سال قبل فارس را نشان می‌دهد و متأسفانه در پردۀ ابهام فرو رفته نیفتاده و کتاب مستقل و جداگانه‌ای در این زمینه که مظهر واقعی افکار روشنفکران و میهن‌پرستان و عناصر انقلابی آن زمان فارس است تألیف و تدوین نشده و بیم آن می‌رفت این قسمت حساس از تاریخ معاصر ایران که در زندگی مردم فارس تأثیر شگرف بخشید و مسیر افکارشان را عوض کرد همچنان در پردۀ ابهام باقی بماند و یا به کلی فراموش گردد و کسی از رویدادهای تاریخی آن عصر که نقطۀ عطفی در تاریخ مبارزات ضد استعماری مردم فارس است و دگرگونی عمیق همه جانبه‌ای در سیمای این گوشه از مرز و بوم بوجود آورد یاد نکند، برای رفع این نقیصه بر آن شدم بحکم مالایدرک کله لایترک کله برای روشن کردن نکاتی از دورۀ پرتلاطم تاریخ معاصر ایران حقایق تاریخی را آنچنانکه بوده و تحقیق کرده‌ام در معرض مطالعۀ علاقمندان به این قسمت از تاریخ ایران که نمودار عالیترین و هیجان انگیزترین تجلیات وطن پرستی آزاد مردان جنوب ایران است قرار دهم.

این وجیزه تاریخچۀ مستند و گویایی است از حاصل تلاش خستگی‌ناپذیر مداوم کسانی که به منظور تحقق یافتن آرمان‌های مقدس و اصیل و ارزندۀ خود از هیچ نوع مجاهدت و فداکاری دریغ ننموده برای حفظ حق حاکمیت ملی جان خود را بخطر انداختند، کسانی که با فکر باز و هوش سرشار و دید وسیع با تمام خصایص ملی و نژادی به مقایس وسیع و مفهوم واقعی علیه استعمار و عمال آن که مملکت را به آستانۀ زوال قطعی کشانده در کار امحاء استقلال مملکت و حق حاکمیت ملی ایران بودند جانانه به مبارزه برخاستند و در سخت‌ترین شرایط و بحرانی‌ترین لحظات در برابر حوادث جانکاه مقاومت کردند و پرشورترین احساسات ملی و میهنی خود را بروز دادند.

امید است انتشار این رساله که سیمای سیاسی هفتاد سال از تاریخ معاصر ایران را ترسیم می‌کند حس کنجکاوی پژوهشگران و مطلعیت را برانگیزد تا دربارۀ یکی از حساس‌ترین رویدادهای تاریخی که در ایران طنین افکند و هنگامه‌ای برپا کرد تحقیق کافی و وافی به عمل آورده، نکات مبهم این بخش از تاریخ ایران را که در تاریکی ابهام فرورفته روشن سازند.

با تاسیس حزب دمکرات درشیراز ارکان تسلط غيرمحدود مستبدين و متنفذین و فئودالهای خودکامة به فارس متزلزل گردید و رعب وهراس غيرقابل وصفی در آنان تولید شد، زیرا بفراست دریافته بودند که عملیات و این حزب انقلابی و مترقی بالاخره ابتکار عمل‌را از دست آنان‌خارج‌ساخته تزلزل وصف‌ناپذیری در ارکان دستگاه فرعونی واقتدارشان خواهد انداخت، در نتیجه سرنوشتشان را بکلی عوض خواهد کرد، بنابراین تمام افکار خود را در اطراف این‌خطر حتمي‌الوقوع متمرکزکرده درصدد برآمدند تشکیلات دموکراتها را که بزعم آنان تشکیلاتی پوشالی و نیم‌بند بود با اعمال‌خلاف مصلحت حزب، دسیسه چینی و توطئه، تبلیغات وسیع پردامنة ناروا که هیج اساس منطقی نداشت و مشوب ساختن اذهان اشخاص ساده‌لوح و اقدامات پر مذبوحانه جهت پیدا کردن مراکز فعالیت آنها ریشه‌کن کرده بکلی متلاشی دو و منحل‌کنند.

حزب دموکرات فارس در اواخر ربیع‌الاول 1329 ه.ق / مارس 1911م به عنوان شعبه‌ای از حزب دموکرات ایران در دوره احمدشاه قاجار با اعزام حیدرخان عمو اوغلی و میرزا قاسم خان (آصف‌الملک) از تهران، در شیراز تشکیل شد.این حزب به عنوان اولین تجربه حزبی در فارس با مسائل عدیده‌ای روبه‌رو گشت.

ایام حیات این حزب شامل 4 دوره بود:

دوره اوّل از آغاز پیدایش تا اشغال بوشهر توسط انگلیسی‌ها ادامه داشت (از اواخر ربیع‌الاول1329ه.ق/ اواخر مارس 1911م تا 27 رمضان 1333 ه.ق/ 8 اوت 1915م).
 دوره دوّم همزمان با تشکیل کمیته حافظین استقلال از برخی نیروهای ژاندارمری و همکاری و ائتلاف آن با حزب دموکرات جهت مقابله با تهاجم بیگانه بود (از 2 محرم 1334ه.ق/ 10 نوامبر 1915م تا 1336 ه.ق/ 1918م).
دوره سوّم پس از انتخاب عبدالحسین میرزا فرمانفرما به والی‌گری فارس آغاز شد و حدود 4-3 ماه طول کشید (1336 ه.ق/ 1918م).
 دوره چهارم با تشکیل حزب دموکرات شرق توسط شیخ عبدالرسول نیّر شیرازی همزمان بود و از 1336 ه.ق/1918م تا 1341 ه.ق/1923م را شامل می‌شد.