تاریخ کامل ادیان

تاریخ کامل ادیان

نویسنده: ابوالمعالی محمد الحسینی العلوی
مترجم: هاشم رضی
ناشر: فراهانی
زبان کتاب: فارسی
تعداد صفحه: 584
اندازه کتاب: وزیری سلفون - سال انتشار: 1342 - دوره چاپ: 1

کمیاب  - کیفیت : عالی

مروری بر کتاب

کهنترین متن فارسی در تاریخ عمومی ادیان به همراه مباحث

کتابی که خوانندگان گرامی پیش چشم دارند تمامی کتاب بیان الادیان؛ یعنی هر پنج باب آن است که در سال ۴۸۵ هجری ابوالمعالی محمد حسینی علوی در زمینه ادیان و مذاهب جاهلی و اسلامی تالیف کرده است

در باب اول، عنوان شده که در همه روزگارها و اقلیم‌ها بیشتر مردم به صانع عز و جل مقرّ بوده‌اند، در باب دوم از مذاهب پی از اسلام سخن رفته است، باب سوم، در بیان تفرقه به هفتاد و سه فرقه است. باب چهارم به بیان مذاهب و فرق اسلام اختصاص دارد و سرانجام باب پنجم حاوی حکایات و نوادر مدعیان خدایی و پیغمبری است.

مؤلف به تصریح خود او در مقدمه از منابع متعدد استفاده کرده و بیشتر آن‌ها را نام برده از جمله البدء و التاریخ اثر مطهرین طاهر مقدسی، الامد علی الابد اثر ابوالحسن عامری آراء الهند اثر ابوریحان بیرونی، المقالات اثر ابو عیسی وراق، الکامل اثر مبرد المقنع فی الغیبه اثر سید مرتضی، کتابی از یحیی بن علی ندیم متوکل علاوه بر آن از استادانی یاد کرده که اقوال آنان را شنیده و نقل کرده است مانند ابوعلی حسین بن احمد بن محمد سلامی خواری بیهقی صاحب التاریخ فی اخبار ولاه خراسان ابوطیب تبریزی، جاحظ و ابومعشر یمامه بن اشرس نمیری. مهم‌ترین ویژگی کتاب بیان الادیان اطلاعات و گزارش‌های بسیار مفیدی است که مؤلف درباره وقایع و رجال روزگان خود به دست داده است. اطلاعاتی که درباره فرقه ناصریه منسوب به ناصر خسرو و فرقه صباحیه منسوب به حسن صباح آورده حایز اهمیت بسیار است.