تاریخ چهار هزار ساله ارتش ایران ، دو جلدی

تاریخ چهار هزار ساله ارتش ایران

نویسنده: اسدالله معطوفی
ناشر: ایمان
زبان کتاب: فارسی
تعداد صفحه: 1200
اندازه کتاب: وزیری گالینگور روکشدار - سال انتشار: 1382 - دوره چاپ: 1

کمیاب - کیفیت : نو ؛ لبه روکش کتاب سائیدگی مختصری دارد

مروری بر کتاب 

مصور

از تمدن ایلام تا ۱۳۲۰ خورشیدی و جنگ ایران و عراق 

تاریخ مردم ایران ماجرای تلاش بی وقفه ای است که قوم ایرانی پس از ورود به فلات ایران در راه تشکیل و سپس توسعه فرهنگ و تمدن انسانی از خود نشان داده است. در عرصه این تلاش و پویش متاسفانه هر از چندگاهی هجوم بیگانگان و قدرت اهریمنی آنان نیروی حیات و قدرت خلاقه این مردم را متوقف می نمود و به رکود می کشانید، ولی جوهره تمدن ایرانی بار دیگر خود را می نمایاند و قد علم می کرد.

با صرف نظر کردن از دوران اساطیری و عهد زیستگاههای باستانی و مبداً قرار دادن دوران تاریخی بویژه از زمان شکل گیری حکومت مادها در غرب ایران و با اندکی تامل این نتیجه بر ما مسجل می گردد که مردم ایران بطور مداوم از دو سوی شمال شرقی و مغرب و جنوب غربی مورد هجوم مداوم و ناتمام بوده اند.

بیابانگردان ناحیه آسیای مرکزی کنونی) هونها – هپتالها به دلایل متعدد از جمله برای کسب غنائم فراوان، خطه شرق و شمال شرقی ایران را بطور مداوم زیر سم ستوران خود در می نوردیدند تا بتوانند به حیات خود ادامه دهند. از سوی غرب نیز حتی قبل از شکل گیری حکومت مادها ملتهای همجوار بویژه آشوریها و آنگاه در قرون بعد رومیها و پس از آنها بادیه نشینان بسیاری از نقاط مرزی را عرصه تاخت و تاز خود قرار داده و گاه بی محابا تا پایتخت ایران نیز پیش می آمدند. همین تهاجمات بتدریج . جنگ و ستیز را بر زندگی مردم ایران تحمیل نمود و در طول زمان بر شدت آن نیز افزود، سپس بخش مهمی از امکانات و استعدادهایشان را به سوی تولید و تکمیل جنگ افزارهای نظامی کشاند. بر این استدلال نگارنده در پی پژوهش بر حیات نظامی این مردم برآمد.

کتاب حاضر حاوی نگرش و سیری بر مسائل ارتش و جنگ و جنگاوری بر روی فلات ایران از تمدن ایلام (حدود ۴۰۰۰ سال پیش تا اوایل دوره پهلوی است. برای وقایع پیش از تاریخ سعی شده به استناد بر وسایل و ادوات مکشوفه از محوطه ها و زیستگاههای باستانی مهم به شناساندن چگونگی نبردها و جنگهای آن اقوام بپردازیم سپس از زمان مادها بدین سو به نگاشته های معتبر تاریخی (آشوری، یونانی و رومی) آثار هنری – معماری همچون سنگ نبشته ها فرسکها (نقاشیهای روی دیوار)، تصاویر موجود بر روی ظروف سفالها سکه ها مهرها و در نهایت به عکسها و طرحهای استنباطی دوران معاصر از جمله کتاب راهنمای رژه استناد نموده است.

کتاب دو جلدی حاضر سیری است بر مسائل ارتش و جنگ و جنگاوری در فلات ایران از تمدن ایلام (حدود چهار هزار سال پیش) تا اوایل دوره پهلوی که طی آن شیوه‌های جنگاوری، ابزار و ادوات جنگی، ساختار ارتش، سازمان اداری و درجه‌بندی‌ها، قلاع و استحکامات، در هر دوره تاریخی، به ترتیب و توالی سلسله‌های حکومتگر ایران بازگو می‌شود .

در جلد اول، تاریخ نظامی و ارتش ایران از ایلام تا دوره تیموریان بررسی شده است که مطالب کتاب با طرح‌هایی از ادوات و جنگ افزارها و قلعه‌ها و سایر نمادها و پدیده‌های مربوط به جنگ و ارتش دوران مورد بحث همراه است .

در جلد دوم از مجموعه "تاریخ چهار هزار ساله ارتش ایران"، ساختار ارتش، جنگ افزارها، شیوه‌های جنگی و مسائل مربوط به ارتش و جنگ در ایران از دوره ترکمانان آق‌قویونلو و قره‌قویونلو و صفویه تا جمهوری اسلامی و جنگ ایران و عراق تشریح می‌شود.

کتاب با فهرست منابع به پایان می‌رسد .بخش ضمیمه به جنگ تحمیلی ایران و عراق اختصاص دارد .در صفحات میانی نیز عکس‌ها و طرح‌هایی از ادوات و پدیده‌های جنگی و قلعه‌ها، نقشه‌ها، نقاشی‌های صحنه‌های جنگ و شکل و شمایل نیروهای نظامی در دوران مورد بحث چاپ شده است .

فهرست
 
جلد اول :

فلات ایران و چشم‌انداز باستانی آن 
تمدن‌های آسیای صغیر 
ورود آریائیها به ایران 
سپاه و جنگ و نبرد مادها 
وضع اجتماعی و ارتش عصر هخامنشی 
نیروی دریایی هخامنشیان 
اسکندر 
اوضاع اجتماعی و نظامی سلوکیان 
وضع اجتماعی و سپاه اشکانیان 
ساسانیان 
جنگ و جنگاوری در ایران باستان از نگاه اوستا و متون پهلوی و شاهنامه 
جنگ افزارهای ایرانیان دوره باستان 
قلاع و استحکامات دفاعی ـ نظامی در ایران 
ظهور اسلام در میان اعراب 
قیام بابک خرم‌دین، سپاه و سازمان نظامی مسلمانان 
نظرات متفکرین مسلمان درباره اصول و قواعد در جنگ 
نیروی دریایی مسلمانان 
طاهریان 
علویان طبرستان 
ارتش صفاریان 
قیام زنگیان 
قرمطیان 
سازمان اداری و نظامی سامانیان 
وضع نظامی شهرهای مهم عصر سامانی 
دیلم و دیلمیان 
زیاران 
اوضاع اجتماعی و سازمان ارتش در عصر آل بویه 
تشکیلات اداری و نظامی عصر غزنوی 
اصطلاحات مربوط به اعمال جنگی و مسائل مربوط به جنگجویان 
ادوات جنگی دوره غزنوی 
سپاه و امورات نظامی عصر سلجوقی 
آداب جنگ در قرن ششم هجری 
کمانداری و تیراندازی در ادبیات فارسی 
اسماعیلیان 
اتابکان 
خوارزمشاهیان 
نگاهی به زندگی اجتماعی و ارتش مغولان 
حکومت ایلخانان در ایران 
اوضاع اجتماعی و نظامی ایران در عهد ایلخانان مغول 
تسلیحات و ادوات جنگی عصر ایلخانان 
نگاهی به چند شهر ایران در عصر مغول 
سازمان ارتش تیموریان با گزارش کلاویخو از ارتش ایران 
نمونه‌ای از یک سپاه کوچک و جنگ محلی در عصر تیموری

جلد دوم :‌

سان سپاه در دوره آق‌قویونلوها 
ورود پرتغالی‌ها به خلیج فارس در دوره صفوی 
سپاه ایران در عصر شاه طهماسب 
جنگ با پرتغالی‌ها و اخراج آنها از خلیج فارس 
اصلاحات در ارتش ایران توسط شاه عباس 
ارتش ایران از منظر اروپائیان 
قیام افغان‌ها 
هجوم ارتش روسیه و عثمانی به شمال و شمال غربی ایران 
اوضاع اجتماعی و ارتش عصر صفوی 
نیروی دریایی 
صنایع تسلیحاتی عصر صفوی 
سلاح‌های گرم 
تلاش نادر برای ایجاد نیروی دریایی 
نظام اجتماعی و سازمان ارتش در عصر افشاریه 
نادر و فرماندهی کل قوا 
سازمان ارتش در دوره زندیه 
مناصب و درجات 
نیروی دریایی و اوضاع خلیج فارس 
اوضاع جهانی و روابط ایران با دولت‌های خارجی در عصر قاجار 
سپاه ایران در عصر فتحعلی شاه 
ارتش ایران پس از طلیعه اصلاحات عصر فتحعلی شاه 
سپاه عصر ناصری 
س‌ان و رژه سپاه، درجه و ترفیع درجات نظامیان