مهم‌ترین بحران زندگی اجتماعی انسان در دوران مختلف تاریخ بشر، مسأله‌ی اخلاق و نحوه‌ی سلوک انسان در جامعه با هم‌نوعان خود بوده است. هرچه زندگی انسان پیچیده‌تر می‌شود، مسأله‌ی اخلاق هم شکل پیچیده‌تری به خود گرفته و تعریف اخلاقی روابط انسان‌ها در جامعه مشکل‌تر و تشخیص مصادیق اخلاقی از غیراخلاقی دشوارتر می‌گردد.

در جامعه‌ی پزشکی بحث اخلاق به‌دلیل اهمیت این حرفه از جایگاه ویژه‌ای برخوردار است و حتی مباحث اخلاق پزشکی با عنوان medical ethics مباحث علمی بسیار جدی و گسترده‌ای را به خود اختصاص داده است. علت تأکید بر اهمیت اخلاق پزشکی اساساً به این خاطر است که مسائل آن فراتر از اخلاق عمومی است. درعرصه‌ی پزشکی این حکم صادق است که اساساً حرکت طب بر محور اخلاق بوده و پایه‌های آن بر مبانی اخلاقی استوار است.

در این کتاب ، دکتر مهدی‌ محقق ابتدا در مقدمه اهمیتی را که‌ غربیان برای متن‌های طب اسلامی‌ قائلند ذکر کرده و بی‌توجهی یا کم‌ توجهی ایرانیان و سایر مسلمانان به‌ این گنجینه والای خویش را یادآور شده ، و سپس به معرفی آثار پزشکی‌ در تمدن اسلامی پرداخته است. زیرنویس‌های این ترجمه نیز با کمال‌ دقت و با توجه به منابع دست اول‌ تهیه شده و حاوی نکات دقیقی در مورد تاریخ علم است. این مقاله با عنوان‌ «راهیابی از پزشکی به خوشبختی» ترجمه و برای اولین بار در این‌ مجموعه منتشر شده است.

در بحث منابع جراحی در اسلام از طب سنتی ابتدایی حجاز یادی نموده و سپس چند مورد عمل‌ جراحی را که با اجازه حضرت پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله انجام گرفته ذکر می‌کند. سپس دو کتاب‌ جالینوس یکی در مورد تشت‌ها و دیگری دربارهء فیزیولوژی (منافع‌ الاعضاء) را شرح می‌دهد.

وی از پزشکان بزرگ به ویژه‌ محمد بن زکریای رازی یاد کرده و به‌ شکسته‌بندی ، جراحی‌های مهم‌ چشم ، حنجره ، عمل بیرون آوردن‌ سنگهای کلیوی و مثانه اشاره دارد. مؤلف پس از اشاره‌ای به امتحان‌ جراحان ، آلات و ابزار جراحی را به‌ خوبی شرح داده و سپس چهل وسیله جراحی را که شیزری (قرن هفتم) در کتاب خود آورده تفسیر می‌کند و سپس در مورد پزشک نمایان و احکام حسبت به آنها (نظام پزشکی و پزشکی قانونی) به ویژه پزشکی‌ قانونی جراحی ، به بحث می‌پردازد.