تاریخ شیراز

نویسنده: حسن خوب نظر
مترجم: جعفر موید شیرازی
ناشر: سخن
زبان کتاب: فارسی
تعداد صفحه: 1070
اندازه کتاب: وزیری گالینگور روکشدار - سال انتشار: 1380 - دوره چاپ: 1 

کمیاب - کیفیت : نو ؛ روکش کتاب زدگی و سائیدگی مختصری دارد

مروری بر کتاب 

مصور

این کتاب، پژوهشی است جامع و ارزشمند درباره تاریخ و جغرافیای تاریخی شیراز، از زمان های باستان تا سلطنت «کریم خان». نویسنده کتاب که سال ها در دانشکده ادبیات دانشگاه شیراز به تدریس اشتغال داشته، تنها به بررسی علل تکوین و یا انحطاط سلسله های حکومتی و شیوه حکمرانی این و یا آن پادشاه و حاکم اکتفا نکرده، بلکه بر اساس روش ترکیبی و با استفاده از اسناد و مدارک مختلف، تصویری نسبتا روشن از اوضاع و زندگی مردم شیراز در طی قرون مختلف ارائه نموده است.

فصل های اول و دوم این پژوهش،‌ به موقعیت و وضع طبیعی و جغرافیایی، قدمت و وجه تسمیه و اهمیت شیراز اختصاص دارد. در فصل های بعدی، رویدادهای تاریخی، اوضاع اقتصادی و اجتماعی و فرهنگی، ابنیه و آثار و بافت این شهر در دوره های مختلف به تفصیل مورد بررسی قرار گرفته و قسمتی از مشاهدات جهانگردان خارجی از شیراز، نقل شده است. 

شیراز مرکز استان فارس، یکی از کلانشهرهای ایران و از مهمترین شهرهای توریستی ایران است. ارتفاع این شهر از سطح دریا حدود 1500 متر بوده و بر دامنه‌ی رشته‌کوه های زاگرس واقع شده است. در شمال شهرستان شیراز، شهرستان های مرودشت و سپیدان و در جنوب آن شهرستان های فیروزآباد و جهرم قرار دارند. شهرستان های نی ریز، استهبان و فسا در شرق شهرستان شیراز و شهرستان کازرون در غرب آن قرار دارند.

در افسانه ها آمده است که شیراز فرزند تهمورس (از پادشاهان سلسله پیشدادیان) شهر شیراز را تأسیس کرد و نام این شهر برآمده از نام اوست. به روایتی دیگر؛ نام این دیار "شهر راز" بوده که به اختصار شیراز خوانده شده است. در حالی که بر اساس تحقیقات "تدسکو" شیراز به معنای مرکز انگور خوب است و بالاخره بنا به نوشته کتاب "صورالاقالیم"، از جهت وجود دام های بسیار در دشت شیراز، آنجا را "شیرساز" نامیده اند. علاوه بر این؛ در گذشته، شیراز را شیدراز به معنای شیب بلند می خوانده‌اند. چون سطح این جلگه دارای شیب زیاد و طولانی است. حتی هم اکنون به محل‌های پایین شیراز؛ شی بازار یا شیب بازار می‌گویند.

نام شیراز در کتاب‌ها و اسناد تاریخی، تحت نام‌های مختلفی نظیر «تیرازیس»، «شیرازیس» و «شیراز» به ثبت رسیده‌است. محل اولیهٔ این شهر در محل قلعهٔ ابونصر بوده‌است. این شهر در دوران بنی‌امیه به محل فعلی منتقل می‌شود و به بهای نابودی استخر -پایتخت قدیمی استان فارس- رونق می‌گیرد. شیراز در دوران صفاریان، آل بویه و زندیه، پایتخت ایران بوده‌است. این شهر از لحاظ پتانسیل گردشگری و جذب توریست از مهمترین شهرهای کشور بوده و از نظر طبیعت گردی و فرهنگی، آثار باستانی و اماکن زیارتی کم نظیر است.