تاریخ سیاسی و اجتماعی ایران در عصر زند

تاریخ سیاسی و اجتماعی ایران در عصر زند

نویسنده: غلامرضا ورهام
ناشر: معین
زبان کتاب: فارسی
تعداد صفحه: 279
اندازه کتاب: وزیری - سال انتشار: 1366 - دوره چاپ: 1

کمیاب - کیفیت : درحد نو _ نو

مروری بر کتاب

زندیان یا زندیه یا دودمان زند نام خاندانی پادشاهی است که میان فروپاشی افشاریان تا برآمدن قاجار به درازای چهل و شش سال در ایران بر سر کار بودند. این سلسله به سردمداری کریم خان زند از طایفه زند از سال ۱۱۶۳ هجری قمری در ایران به قدرت رسید. کریم‌خان، ایلخان طایفه زند بود. پدرش «ایناق خان» نیز ایلخان بود. کریم خان در آغاز یکی از سرلشکران سپاه نادرشاه افشار بود که پس از مرگ نادر با همراهانش بازگشت. او فردی مدبر بود. او را لحاظ برخورد با مردمان نیکوترین فرمانروا پس از حمله اعراب به ایران دانسته‌اند.

این کتاب پژوهشی مستند با تکیه بر متون اصلی درباره‌ی بسیاری از دیدگاه‌های سیاسی و اجتماعی تاریخ ایران در عصر زند است. که طی آن خواننده با نوشته‌های شاهدان ایرانی عصر زند ـ که معمولا به تاریخ سیاسی توجه دارند ـ آشنا می‌شود. افزون بر آن نویسنده، همزمان گزارش‌های اروپائیان را نیز که ایران عصر زند را به گونه‌ای تجربه و موارد تاریخ اجتماعی را بیش‌تر بررسی کرده‌اند در معرض قضاوت قرار داده است.

در فصل اول به اوضاع سیاسی ایران پس از قتل نادر اشاره شده است. که پس از قتل نادر شاه قلمرو وی در چه وضعی بوده است و به صورت مختصر به معرفی پادشاهانی که پس از او جانشین وی شده اند پرداخته است. فصل دوم در مورد آغاز کار و حکومت کریم خان است که از اصل و نسب کریم خان تا سیاست کریم خان و مبارزات او و همچنین اوضاع سیاسی آن دوران از جمله شورش ها و جنگ های داخلی، صحبت به میان آمده است. پس از شرح کامل از نظام اجتماعی در عصر زند، نظام اداری و کشوری در آن دوره و اقتصادی، علوم، ادبیات و هنر در عصر زند با مناسبات خارجی ایران در عصر زند کتاب را به پایان رسانده است.

این کتاب منبع جامع و کامل در دوره زند پس از افشار می باشد. و در مقدمه آورده است که با حکومت خاندان زند بار دیگر سرزمین ایران قادر شد که از وحدت و امنیت سیاسی و اجتماعی ویژه ای برخوردار شود به خصوص که پس از قتل نادر جانشینان وی هرگز توفیق نیافتند که قدرت سیاسی سرزمین نادر را به ایران بازگردانند.

فهرست

اوضاع سیاسی ایران پس از قتل نادر
آغاز کار و حکومت کریم‌خان
شورش‌ها و دیگر جنگ‌های داخلی
ناآرامی‌های نواحی جنوبی ایران و جنگ با دولت عثمانی
فرزندان و جانشینان کریم‌خان
حدود و قلمرو ایران در عصر زند
نظام اجتماعی در عصر زند
نظام اداری و کشوری در عصر زند
تشکیلات نظامی ایران در عصر زند
اقتصاد و جامعه در عصر زند بر علوم و ادبیات و هنرها در عصر زند
مناسبات خارجی ایران در عصر زند