تاریخ رجال ایران ؛ شش جلدی ؛ زرکوب

تاریخ رجال ایران

نویسنده: مهدی بامداد
ناشر: زوار
زبان کتاب: فارسی
تعداد صفحه: 3130
اندازه کتاب: وزیری گالینگور روکشدار - سال انتشار: 1351 ~ 1347 - دوره چاپ: 1

کمیاب - کیفیت : در حد نو ~ نو ؛ روکش کتاب اصل نیست

مروری بر کتاب 

حاوی شرح حال رجال ایران در قرنهای ۱۲ - ۱۳ - ۱۴ هجری

این کتاب دایره المعارف تاریخ رجال ایران و یکی از مراجع مهم برای محققان و دانش پژوهان است و مؤلف با پشتکار، مطالعه و تحقیق چند ساله و بر اثر معاشرت طولانی با خانواده های رجال سیاسی موفق به تألیف آن شد .بعلاوه از منابعی چون خاطرات و خطرات اعتمادالسلطنه ، کتابهای خان ملک ساسانی ، مجله های یادگار ، یغما و کتاب ایران و قضیه ایران اثرِ لرد کُرزِن بهره برده است .

بامداد ابتدا تصمیم داشت مجموعه یادداشتهای خود را در ده جلد انتشار دهد، لیکن به سبب بیماری آنها را طی سالهای 1347 ـ 1351 ش در شش مجلد منتشر کرد.او در تدوین مطالب کتاب ، استقلال رأی و نظر داشت و از داوریهای رجال نویسان پیشین تأثیر نگرفت . نثر این کتاب روان است و، چنانچه با معیار قزوینی ، در ارزیابی لغت نامه دهخدا، آن را بسنجیم ، تقریباً بدون غلط است.

بنا به گفته برخی صاحبنظران، وی در تدوین مطالب کتاب شرح حال رجال ایران در قرن ۱۲ و ۱۳ و ۱۴ هجری، استقلال رأی و نظر داشته و از داوریهای رجال نویسان پیشین تأثیر نپذیرفته‌است. نثر این کتاب، نثری شیرین و روان است و جای جای صفحات آن در مجلدات مختلف با تصاویری گویا و بعضاً منحصربه‌فرد، آراسته شده‌است.

اما کاستیهایی نیز دارد؛ از جمله اینکه زندگینامه ها براساس نام اشخاص (نه شهرت آنان ) تنظیم شده ، در شرح احوال نظم تاریخی رعایت نشده ، از ذکر منابع و مآخذ خودداری شده ، شرح حال عده ای از مشاهیر نیامده ، از رجال دوره افشاریه و زندیه ذکری نرفته و در دوره قاجار نیز، بجز دوره سلطنت ناصرالدین شاه ، به شرح حال شمار معدودی از رجال اکتفا شده است ، لکن هیچیک از اینها از ارزش کتاب نمی کاهد.