تاریخ تهران

تاریخ طهران

نویسنده: عبدالعزیز جواهرکلام 
ناشر: وزارت فرهنگ
زبان کتاب: فارسی
تعداد صفحه: 100
اندازه کتاب: وزیری - سال انتشار: 1325 - دوره چاپ: 1

کمیاب - کیفیت : صفحات نو ؛ فاقد جلد رویی

مروری بر کتاب 

مصور

نخستین تاریخی که از اوضاع جغرافی و سیاسی و دینی و فرهنگی و چگونگی سرگذشت طبقات رجال نامی طهران از قرن سوم هجری و پیدایش نام آن تا عصر حاضر گفتگو می نماید.
« تهران ‍»، پیش از اسلام و بعد از  آن ، از  ‍«  ری ‍»  تبعیت داشته و ‍«  ری ‍» از شهرهای بزرگ و معتبر مشرق زمین بوده است تا آنجا که شهرت و ثروت این شهر از قلمرو تاریخ به عالم شعر و ادب رسیده و دوبیتی های منسوب به بابا طاهر عریان :

«  دوچشمونت پیاله پرز می بی         دوزلفونت خراج ملک ری بی ‍»

حکایت از آن دارد که ثروت سرشار مردم ‍«  ری ‍» زبانزد مردم آن روزگار بوده است . نام ‍«  تهران ‍» را در متون قدیم اسلامی در ترجمه احوال یکی از محدثین بزرگ به نام ‍«  محمد بن ابو عبداله حافظ تهرانی رازی ‍» می بینیم . این اثر مربوط به 1157 سال پیش است و این خود دلیل بر آن  است که در آن روزگار دهکده یی به نام ‍«  تهران ‍» وجود داشته و از آبادی های حومه ‍«  ری ‍» به شمار می رفته است . در فارسنامه ‍«  ابن بلخی ‍» نیز که مربوط به سال های 500 تا 510 هجری قمری یعنی 918 سال پیش می باشد . از ‍«  تهران ‍» به خاطر انارهای خوبش یاد شده است . 

اگر چه در آثار مکتوب قدیمی از تهران قبل از اسلام نام برده نشده است ، لیکن کاوش های باستان شناسی 1321 شمسی در دهکده ‍«  دروس ‍» شمیران نشان می دهد که در این منطقه ، در هزاره دوم پیش از میلاد ، مردمی متمدن زندگی می کرده اند. همچنین کاوش های دیگری که در 28 سال پیش در ارتفاعات قیطریه انجام شد، حاکی از آن است که این پهنه در سه هزار سال  پیش ،  محل زندگی مردمی متمدن بوده است و همین بررسی ها نشان می دهد که ‍«  تهران ‍» در اعصار قبل از اسلام از مناطق مذهبی  بود ه و آیین زرتشتی در این منطقه رونق داشته است . همچنین پرستش ‍«  مهر ‍»  و آیین ‍«   ناهید پرستی ‍» نیز در جلگه پهناور ‍« تهران ‍» از رواج کامل برخودار بوده است.