تاریخ ادبیات ایران

تاریخ ادبیات ایران

نویسنده: یان ریپکا , اتا کارکلیما , ایرژی بچکا
مترجم: کیخسرو کشاورزی
ناشر: گوتنبرگ - جاودان خرد
زبان کتاب: فارسی
تعداد صفحه: 663
اندازه کتاب: وزیری گالینگور  - سال انتشار: 1370 - دوره چاپ: 1 

کمیاب - کیفیت : درحد نو _ نو ؛ لبه بیرونی و آستر بدرقه کتاب مهر دارد

مروری بر کتاب  

نویسندگان در این کتاب تحولات ادبی زبان فارسی را از گذشته‌های دور تا دوران قاجار به صورت فشرده در یک جلد پی گرفته اند. «ریپکا» در آنچه مربوط به ایران پیش از اسلام است بعد از پرداختن به «اوستا»، نوشته‌ها و سنگ نبشته‌های دوران مادها را بررسی کرده است. مولف با تقسیم‌بندی دوره‌های ادبی ایران پیش از اسلام به دوره‌های تاریخی حکومت‌ها به گویش‌های ایرانیان در دوره فارسی میانه نیز پرداخته است.

آثار مکتوب مانوی‌ها، سغدی‌ها، خوارزمی‌ها و سکایی‌ها از بخش‌های دیگر ادبیات پیش از اسلام است که در تاریخ ادبیات ایران بررسی شده‌اند. نویسنده در پیشگفتار خود آورده است: کتابی که هدفش معرفی تحول ادبیات ایران - در مورد ما ادبیات فارسی و تاجیکی - از ابتدایی‌ترین مراحل آن تا زمان حاضر فقط در یک جلد باشد، نمی‌تواند از لحاظ کثرت مطالب و تنوع موضوعات با یک اثر چند جلدی هم‌چشمی کند. از آن گذشته، نظر بر این است که از این بخش ادبیات، تحلیل جان‌داری برای استفاده تعدادی هر چه بیشتر از خوانندگان به عمل بیاید و تنها به برشمردن نام‌ها و ذکر تاریخ رویدادها اکتفا نشود.

ادبیات فارسی ریشه در ادبیات باستانی ایران دارد که تحت تأثیر متون اوستایی در دوران ساسانی به زبان‌های پارسی میانه و پهلوی اشکانی پدید آمد. ادبیات فارسی نو نیز پس از اسلام و با الگوبرداری از ادبیات عربی در نظم و ریشه‌های دبیری و نویسندگی دوران ساسانی که ادبیات منثور عربی را ایجاد کرده بود در زمینه نثر متولد شد. ادبیات شفاهی فارسی نیز به همان سبک باستانی خود ادامه یافت.

ادبیات فارسی موضوعاتی مانند حماسه و روایات و اساطیر ایرانی و غیر ایرانی، مذهب و عرفان، روایت‌های عاشقانه، فلسفه و اخلاق و نظایر آن را در برمی‌گیرد. حسب موضوع مورد کاربرد در یک آفریده ادبی فارسی آن را در حیطه ادبیات حماسی، غنایی، تعلیمی یا نمایشی قرار می‌گیرد.
ادبیات فارسی چهره‌های بین‌المللی شناخته شده‌ای دارد که بیشتر آن‌ها شاعران سده‌های میانه هستند. از این میان می‌توان به رودکی، فردوسی، نظامی گنجه‌ای، خیام، سعدی، مولانا و حافظ اشاره کرد. گوته معتقد است ادبیات فارسی، یکی از چهار ارکان ادبیات بشر است.