برگزیده اشعار صائب و دیگر شعرای معروف سبک هندی

برگزیده اشعار صائب و دیگر شعرای معروف سبک هندی

نویسنده: محمد قهرمان
ناشر: سمت
زبان کتاب: فارسی
تعداد صفحه: 233
اندازه کتاب: وزیری - سال انتشار: 1385 - دوره چاپ: 5

کیفیت : درحد نو ؛ برخی سطور حدود 30 صفحه کتاب علامت گذاری شده

مروری بر کتاب

این کتاب مقدمه‌گونه‌ای در باب پیدایش طرز نو (سبک هندی) و ویژگی‌های آن دارد. مولف دانشمند، تمثیل و معادله و تشخیص را از ویژگی‌های اصلی این طرز شمرده است. پس از این مقدمه‌گونه، مولف، غزل‌ها و بیت‌های برگزیده‌ای از صائب تبریزی و دوازده تن دیگر از شاعران سبک هندی را به همراه مقدمه‌ای درباره زندگی و سبک شعر هر یک آورده و در پایان کتاب توضیحاتی در شرح ابیات دشوار آورده است. غزل‌ها و ابیات به گونه‌ای انتخاب گردیده که هر یک نمودار سبک و مضامین شعری شاعر است.

...در پیدایش سبک هندی عواملی چون مذهب، سفر شاعران به هند، توسعۀ شهر اصفهان، رفاه اقتصادی و علاقه شاهان صفوی به فرهنگ را می‌توان دخیل دانست. توضیح آنکه، حکومت صفویه به شعر مدحی و درباری توجه نداشت و با آمیزه‌های سنتی عرفانی در تضاد بود؛ همین امر باعث شد شعر از دربارها خارج شود و همۀ اصناف حق ادعای شاعری یابند و توجه آنان به امور جزئی و پند و اندرز و...معطوف شد.

از طرفی عدم درآمد از شعر مدحی باعث شد که شاعران به دربارهای هند روی برند و آشنایی آنها با تفکرات هندوان نیز تا حدودی در تغییر سبک دخیل گشت. رفاه اقتصادی مردم نیز علتی شد تا هر کس به وسع خود به نحوی به ادبیات و شعر و شاعری بپردازد و شعر در میان عامه رواج یابد و همۀ این عوامل کم‌کم زمینه پیدایش سبک هندی را به وجود آورد.

قالب شعر در سبک هندی، «تک‌بیت» است که شکل غزل می‌یابد و به این صورت در یک بیت کامل می‌شود. منتهی این ابیات وقتی در کنار هم قرار می‌گیرند، قالب غزل می‌سازند. شاعر در این راستا می‌بایست مصرع اول را با مضمونی تازه بیان کند تا مطلب او جدید باشد. این امر باعث می‌شد که روز به روز امکان شاعران برای ایجاد روابط تازه محدودتر شود و آنان به سراغ ربط دادن امور دورتر بروند و کم‌کم در ورطۀ تعقید و اغراق افتند و ابهام در شعر بوجود آید. به این جهت است که می‌گویند در سبک هندی ابهام وجود دارد.