بدیع

بدیع

نویسنده: محمد فشارکی
ناشر: جامی
زبان کتاب: فارسی
تعداد صفحه: 216
اندازه کتاب: وزیری - سال انتشار: 1374 - دوره چاپ: 1

کیفیت : درحد نو ؛ برخی سطور حدود 2 صفحه کتاب با مداد علامت گذاری شده 

مروری بر کتاب 

علم بدیع، مطالعه زیبایی های سخن، بعد از رعایت معانی و بیان در آن است. کتاب «بدیع» به شیوه ای آموزشی، صنایع و آرایه های بدیعی را در چهار فصل «صنایع لفظی»، «صنایع معنوی»، «عوامل زیبایی شعر» و «تجلّی بدیع در شعر نو» مطرح می سازد.  در آموزش صنایع بدیعی، پس از تعریف و تشریح، مثالها و شواهد فراوانی آورده شده است.

مثالها و شواهد برخلاف کتب سنّتی بدیع تنها از شعر و نثر فارسی برگزیده شده است.  از امتیازات این کتاب آن است که مؤلف دانشمند آن، دکتر محمد فشارکی، در باب برخی صنایع بدیعی، به ارزش هنری و شعری و راز زیبایی آنها اشاره کرده است. در دو فصل پایانی مؤلف، کاربست دانش بدیع را در نقد زیبایی شناختی شعر و جلوه های بدیع در شعر معاصر را توأم با تحلیل جمال شناختی نشان داده است. زیبایی و تأثیر قافیه را به‌طورکلی می‌توان در این زمینه‌ها دانست: تأثیر موسیقایی، کمک به تنظیم فکر و احساس شاعر، استحکام شعر، جدا کردن مصراع‌ها و بیت‌ها، کمک به شاعر با تداعی معانی در آفرینش مفاهیم نو و...

در قدیم بررسی این تصویرها را در چهار مقوله‌ی مجاز و تشبیه و استعاره و کنایه محدود کرده بودند؛ اما امروزه تصویرهای دیگری هم در علم بیان مطرح است از قبیل: اسطوره، سمبل، آرکی تایپ که در فارسی به کهن‌ الگو، سنخ‌های باستانی، نمونه‌های ازلی و صور اساطیری ترجمه شده است.

هر علم معیار و محک و روش و آیین و به اصطلاح متدولوژی خاصی دارد که آن علم را بدان وسیله می‌سنجند و بررسی می‌کنند. مثلا ً صحت و سقم مسائل علم شیمی را درآزمایش‌گاه می‌سنجند و با تجربه و آزمایش اثبات و رد می‌کنند. زبان را با دستور زبان ارزیابی می‌کنند. اما محک و متدولوژی ادبیات تا حد بسیار زیادی علم بیان است. با علم بیان می توان والایی و استورای یا فرودستی و خامی آثار ادبی را سنجید. درجه‌ی نوآوری و تقلید را اندازه گرفت و کلا ً به بسیاری از مسائل ادبی به صورت دقیقی پاسخ داد.