این سه زن ؛ گالینگور

این سه زن

نویسنده: مسعود بهنود
ناشر: علم
زبان کتاب: فارسی
تعداد صفحه: 464
اندازه کتاب: رقعی گالینگور - سال انتشار: 1375 _ 1374 - دوره چاپ: 3 _ 2

مروری بر کتاب

مصور

شرح زندگانی پرماجرای اشرف پهلوی، مریم فیروز و ایران تیمورتاش

«این کتاب تاریخ نیست، رمان هم نیست. شاید یک روایت تاریخی بتواند باشد، شاید. فکر اولیه آن حدود بیست سال پیش در سرم آمد. نه به این شکل. بلکه فقط به قصد نوشتن سرگذشت "ایران تیمورتاش" و آن هم در شبی که به اتفاق پروانه، بزرگ حائری و هرمز فرزین در پاریس، در آن آپارتمان قدیمی به دیدار زنی رفتم که از بچگی درباره او شنیده بودم. وقتی او را در میان تصاویر پدرش دیدم و هنوز پس از چهل سال که از قتل تیمورتاش می گذشت در گفتگوی او به سرم افتاد داستانِ زندگی این زن را بنویسم.

رژیم پهلوی سرکار بود و نمی شد. بار دیگر در زمان جنگ که ایران تیمورتاش به ایران آمده بود، خیالم را بازگفتم. دو سه باری پای خاطره گویی هایش نشستم. ولی رفت که با مدارک و عکس و اسناد برگردد و برنگشت. یادداشت ها را در قسه ی کارهای ناتمام گذاشتم.

از دیگرسو در همه این سالها که با تاریخ روزگار می گذرانم، بارها قصد آن داشتمن که درباره "فرمانفرما" بنویسم، جز آنکه نوشتن درباره "رضاخان ماکسیم" که شاه شد هم سالهاست در سرم بوده است. اما اعتراف می کنم که نوشتن درباره خانم "مریم فیروز" همین اواخر و بعد از آنکه کتاب خاطرات کیانوری را خواندم به سرم افتاد. فکرِ به هم پیوستن قصه این سه زن (مریم فیروز، ایران تیمورتاش و اشرف پهلوی) سال پیش و ضمن گفتگو با یکی از نوادگان ناصرالدین شاه جرقه زد....

رمان های تاریخی همیشه محبوبیت خاص خود را داشته اند. هر چه به واقعیت نزدیک تر و راوی حرفه ای تر، روایت جذاب تر و خواندنی تر. در تاریخ ایران کمتر رمان تاریخی به چشم می خورد و اگر روایتی هم باشد، بیشتر معطوف به مردان تاریخ است. اما کتاب این سه زن روایت خود را که نه رمان است و نه تاریخ معطوف به سه زن کرده است، ایران تیمورتاش، مریم فیروز و اشرف پهلوی.

سه زنی که روزگاری پدرانشان دوست یکدیگر بودند و وقتی برابر هم قرار گرفتند، این سه زن هم دشمن یکدیگر شدند. شاهزاده عبدالحسین فرمانفرما که بیش از 30 فرزند داشت، کسی بود که رضا پهلوی را به قدرت رساند و سردار معظم خراسانی یا عبدالحسین تیمورتاش کسی بود که تلاش زیادی برای براندازی قاجارها کرد و از این طریق به قدرت گرفتن رضا شاه کمک کرد. اما بعد از قدرت گرفتن رضاشاه، ابتدا فرمانفرما نوه ی فتحعلی شاه قاجار و سپس تیمورتاش مورد غضب واقع شدند، یکی در غم و تنهایی فوت کرد و دیگری توسط پزشک احمدی در زندان شاه به قتل رسید.

اما دعوای این سه خاندان به پایان نرسید، با خلع رضا شاه و به قدرت رسیدن فرزندش محمدرضا، اشرف خواهر دوقلوی شاه جدید قدرت زیادی گرفت، ایران تیمور تاش کلت به دست در پی بازداشت و خون خواهی پدرش روانه شد و مریم فیروز به عضویت حزب توده درآمد. دیگر جنگ پدران به جنگ دختران و صلح پسران تبدیل شده بود. در حالی که پسران این سه تن با هم دیگر در اداره ی کشور همکاری می کردند، دخترانشان مانند جن و بسم الله بودند و با تیر سایه ی همدیگر را می زدند. این جنگ ادامه داشت تا انقلاب 57 که اشرف از قدرت خلع شد و جشن شادی مریم فیروز و ایران تیمورتاش برپا گشت.