ایرانویج + اشکانیان + قانون و دادگستری در شاهنشاهی ایران و باستان ؛ سه کتاب در یک مجلد

ایرانویج + اشکانیان + قانون و دادگستری در شاهنشاهی ایران و باستان 

نویسنده: بهرام فره وشی , م. م. دیاکونف , اشرف احمدی
مترجم: کریم کشاورز
ناشر: دانشگاه تهران - پیام - وزارت فرهنگ و هنر
زبان کتاب: فارسی
تعداد صفحه: 211 + 171 + 260
اندازه کتاب: وزیری گالینگور - - سال انتشار: 1368 _ 1338 - دوره چاپ: 2 _ 1

کمیاب - کیفیت : نو ؛ با گالینگور صحافی شده ؛ واجد تصویر خانواده سلطنتی در ابتدای کتاب قانون دادگستری   

مروری بر کتاب 

ایرانویج

مصور

ایرانویج یاایران‌ویج واژه‌ایست فارسی برگرفته از واژه اوستایی ایرییانم وَئِجه یا ایرییانم وَئِجو به معنی «سرزمین ایرانیان» یا «بنگاه و پایگاه اصلی ایرانیان» و نام اسطوره‌ای سرزمینی است که ایرانیان در آغاز در آن می‌زیستند. برخی از دانشمندان بر این عقیده هستند که ایرانویج به منطقه (ترشیز کهن) برمیگردد.

همینطور سرو ترشیز که در اوستا هم از آن نام برده اند که به دست حضرت زرتشت کاشته شده است می تواند دلیل محکمی بر صحت این مسئله باشد. این واژه در زبان پهلوی به «ایرانویج» تبدیل شده است. خود این واژه ایرانویج واژه مرکبی است که از دو جزء ترکیب یافته است. بخش نخست آن ایران و بخش دوم آن ویج است و «ویج» به معنی تخمه و نژاد است و در زبان فارسی بیج از این ریشه است. از اینرو ایرانویج به معنی نژاد و تخمه ایرانی هاست.

اشکانیان

تصاویر گلاسه

شاهنشاهی اشکانی یا اشکانیان (۲۴۷ پ.م. ۲۲۴ م) که با نام امپراتوری پارت‌ها نیز شناخته می‌شود، یکی از قدرت‌های سیاسی و فرهنگی ایرانی در ایران‌زمین بود که ۴۷۱ سال بر قسمت اعظم غرب آسیا حکومت کرد.مؤسس و بنیانگذار این دودمان، اشک نامیده شد. این امپراتوری در قرن ۳ پیش از میلاد توسط اشک رهبر قبیله پرنی پس از فتح ساتراپ پارت در شمال شرقی ایران تأسیس گردید.

وی سپس علیه سلوکیان قیام کرد. مهرداد یکم (۱۷۱–۱۳۸ پ. م) با تصرف مناطق ماد و میان‌رودان، قلمرو اشکانی را تا حد زیادی گسترش داد. پهناوری دولت اشکانی در دوره اقتدارش از رود فرات تا هندوکش و از کوه‌های قفقاز تا خلیج فارس را شامل می‌شد. به دلیل قرار گرفتن جاده ابریشم در گستره حکومت اشکانی و قرار گرفتن در مسیر بازرگانی بین امپراتوری روم و حوزه مدیترانه و امپراتوری هان در چین، این امپراتوری به مرکزی برای تجارت تبدیل شد.

اصلیت اشکانی‌ها از تیره ایرانی پرنی و شاخه‌ای از طوایف وابسته به اتحادیه داهه از عشایر سکاهای محدوده شرق دریای خزر بودند، آنان از ایالت پارت که مشتمل بر خراسان بزرگ فعلی بود، برخاستند. نام سرزمین پارت در کتیبه‌های داریوش پَرثَوَه آمده‌است که به زبان پارتی، پهلوی می‌شود. چون پارتیان از اهل ایالت پَهلَه بودند، از این جهت در نسبت به آن سرزمین ایشان را پهلوی نیز می‌توان خواند. ایالت پارتی‌ها از مغرب به دامغان و سواحل جنوب شرقی دریای خزر و از شمال به ترکستان و از مشرق به رود تجن و از جنوب به کویر نمک و سیستان محدود می‌شد. قبایل پارتی در آغاز با قوم داهه که در مشرق دریای خزر، آمل می‌زیستند، در یک جا سکونت داشتند و سپس از آنان جدا شده، در ناحیه خراسان مسکن گزیدند. آمل در آن زمان پایتخت اقلیمی اشکانی بود.

فهرست 

میراث اسکندر
تاسیس امپراطوری سلوکیان
آنطیوکوس سوم
سلوکیان و پارتها
پادشاهی یونانی _ باختری
روم و پارت
انقراض پادشاهی پارت
فرهنگ ایران در عهد پارتیان
 و...

قانون و دادگستری در شاهنشاهی ایران و باستان

دادرسی کیفری در ایران عمری طولانی دارد و در طول اعصار با توجه به احتیاجات، مناسبات و فرهنگ این مرز و بوم، متحول شده است. در روزگاران گذشته، ایران آیین دادرسی کیفری پیشرفته‌ای داشت و احترام به حقوق طرفین دعوی به صورت دقت در رسیدگی، حق انتخاب وکیل، امکان تجدید نظر‌خواهی و… همه ناشی از احترام به حقوق شهروندان بود که در آن دوران نهادینه شده بود و ارتباط مستقیم با ارزش‌های حاکم بر جامعه ایرانی داشت.

هرودوت، گزنفون و بسیاری دیگر از مورخان یونانی بارها از توجه خاص ایرانیان به اجرای قانون و عدالت یاد کرده‌اند و حتی در مورد ثبات قوانین دادگستری ایران در تورات آمده است: «مگر این قانون ایران است که تغییر ناپذیر باشد؟» بی‌تردید پیشرفتهای فراوان پارسیان تا حد زیادی مرهون نظام پیشرفته دادرسی بود که در آن روزگار وجود داشت. چنانکه بسیاری از دستاوردهایی که جهان معاصر در زمینه اصول دادرسی کیفری در چند قرن اخیر به آن نائل شده، در ایران باستان وجود داشته است.

برای پی بردن به این مقصود، در این نوشتار به بررسی تاریخ دادرسی کیفری در سه دوره هخامنشی، اشکانی و ساسانی پرداخته شده است. اسناد و مدارک باقی مانده از دوره‌ی ایران باستان در خصوص آیین دادرسی کیفری کامل نمی‌باشد‌.‌ مخصوصا از وضعیت دادگستری در دوره‌ی پیشدادیان‌،‌ کیانیان و حکومت مادها اطلاعات موثقی در دست نمی‌باشد‌. ‌برای مثال در مورد دوره‌ی پیشدادیان گفته‌اند که چه کسانی بیان می‌کنند‌؟‌ «‌نخستین دودمان پادشاهان ایرانی را از آن رو پیشدادیان نامیده‌اند که در وضع قانون و گسترش عدل و داد پیشقدم بوده‌اند‌.»