ایرانشهر ؛ دو جلدی

ایرانشهر

نویسنده: فریدون اردلان , علی اکبر مشیرسلیمی,ذبیح الله صفا ,موسی عمید ,سیدحسن تقی زاده , علی اصغر حکمت , علی اکبر شهابی , جواد مشکور, سیدحسین نصر , سعید نفیسی , دیوید فلاتری , آنده گدار , لارنس لاکهارت
ناشر: دانشگاه تهران - یونسکو
زبان کتاب: فارسی
تعداد صفحه: 2142
اندازه کتاب: رحلی گالینگور  - سال انتشار: 1343 _ 1342 - دوره چاپ: 1

کمیاب - کیفیت : درحد نو  _ نو

مروری بر کتاب 

مصور - نقشه خارج از متن

ایرانشهر کتابی دائرةالمعارف‌گونه که به برخی از مسائل سیاسی، اجتماعی و اقتصادی ایران پرداخته‌است. تألیف ایرانشهر در ۱۳۳۴ شمسی/ ۱۹۵۵ میلادی در شصت و دومین کمیسیون ملی یونسکو به تصویب رسید. پس از اعلام همکاری وزارت‌خانه‌های فرهنگ و امور خارجه، دانشگاه تهران و سازمان برنامه، طرح اجرای آن آغاز شد. بعدها دامنهٔ مندرجات این مجموعه توسعه یافت و افزون بر تاریخ سیاسی و فرهنگی، مطالبی نیز دربارهٔ ایران قدیم و جدید در آن فراهم آمد.نویسندگان ایرانشهر، تألیف کتابی جامع را در نظر داشتند که تاریخ ایران را از کهن‌ترین روزگار تا زمان حاضر بررسی کند و با رعایت اختصار به جنبه‌های علمی، هنری و حوادث سیاسی و اجتماعی آن بپردازد.

ایرانشهر در دو مجلد و چهار باب (کتاب) تدوین شده‌است که در آن از جغرافیای طبیعی و انسانی، تاریخ سیاسی و فرهنگی، سازمان‌های اداری و اجتماعی و اقتصاد و عمران سخن به میان آمده‌است. تألیف و طبع این اثر بیش از ۵ سال طول کشید. مجلد اول آن در ۱۳۴۲ و مجلد دوم در ۱۳۴۳ شمسی در تهران به چاپ رسید.

پرداختن به جنبه‌های مختلف تاریخ و فرهنگ ایران و کوشش برای خلاصه‌نویسی، سبب شد که ایرانشهر از برخی مباحث تفصیلی و ذکر منابع و مآخذ بی‌نصیب بماند. ناقص و نادرست بودن برخی اطلاعات مذهبی، غیر مستند بون مطالب مربوط به آداب و رسوم و اعتقادات عامیانه و نیز مشخص نبودن مآخذ و استفاده از برخی منابع غیر موثق، از جمله انتقادهایی است که بر ایرانشهر وارد شده‌است.

فهرست

کتاب اول، جغرافیای ایران
جغرافیای فیزیکی
زمین‌شناسی
آب و هوا
ناحیه‌ها در ایران
جمعیت و بافت قومی در ایران
نقشه شهری و سازمان‌های شهری
فولکلور و سنت‌های عوام‌پسند و عقاید

کتاب دوم، تاریخ سیاسی و فرهنگی
تاریخ سیاسی و فرهنگی
تقویم‌ها و سیستم‌های تاریخی
دوران پیشاتاریخی
امپراطوری ماد
امپراطوری هخامنشی
اسکندر و جانشنیانش
امپراطوری اشکانی
امپراطوری ساسانی
حمله عرب
دودمان‌های محلی
مغول‌ها
تیمور و تیموریان
صفوی‌ها
افشاریه و زندیه
قاجار
خاندان پهلوی
مذهب
فلسفه
زبان‌شناسی
ادبیات
علوم
مدارس
کتاب‌ها
نسخه‌های خطی
نقاشی و مجسمه‌سازی
کشاورزی
موسیقی
تئاتر

کتاب سوم
سازمان‌های اداری و اجتماعی
پرچم
شاخه‌های مقننه و قضائیه
قانون اساسی
شاخه مجریه
انجمن‌های مدنی
قوای نظامی
مدیریت مالی
آموزش و پرورش
رسانه‌ها
موهبت پرهیزگار؟
بهداشت و درمان
خدمات اجتماعی
جاده‌ها
برق، پست و تلگراف
توریسم
کارگر

کتاب چهارم
اقتصاد و عمران
کشاورزی
ماهی‌گیری
صنعت
فنی و حرفه‌ای
صنعت نفت
بازرگانی
بیمه
پول و بانکداری
سازمان‌های برنامه‌ریز